Kiedy mamy największy wpływ na rozwój dziecięcego mózgu? Odpowiedź może niektórych zaskoczyć: w czasie ciąży.
Dietetycy uważają, że przyszła mama powinna dostarczać organizmowi o 300 kalorii więcej niż przed zajściem w ciążę. To ważne, ponieważ skutki niedożywienia mogą być nieodwracalne. Mogą spowodować zaburzenia zdolności poznawczych, wolniejszy rozwój, problemy koordynacji ruchowej, a nawet przedwczesny poród. Po urodzeniu, aż do szóstego miesiąca, zapotrzebowanie dziecka na witaminy i substancje odżywcze w pełni pokrywa mleko matki lub mleko modyfikowane. Po tym okresie można wprowadzać do diety dziecka, we współpracy z pediatrą, pierwsze soczki, zupki, przeciery.
Należy jednak pamiętać, że powinny to być zbilansowane posiłki, o odpowiedniej zawartości witamin i składników odżywczych, ponieważ to one warunkują prawidłowy rozwój wszystkich narządów, układu kostnego i nerwowego, a przede wszystkim mózgu. Jednymi z najważniejszych składników budulcowych dla mózgu są białka, żelazo oraz kwas DHA. Jakie mają funkcje i za co odpowiadają?
Żelazo
funkcja: Wpływa na produkcję czerwonych krwinek, ponieważ jest składnikiem hemoglobiny. Krwinki transportują tlen, który ma kluczowe znaczenie dla rozwoju mózgu.
niedobór: Może powodować wolniejszy wzrost masy mózgu oraz upośledzenie rozwoju ruchowego i intelektualnego.
co jeść? Dziecko po szóstym miesiącu – buraki, natka pietruszki, indyk, kurczak. Dorosły – wątróbka, czerwone mięso, drób, ryby, np. tuńczyk, kasze, warzywa strączkowe.
DHA
funkcja: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe to jeden z najważniejszych składników odżywczych dla człowieka. Bierze udział w budowaniu centralnego układu nerwowego. Należy do grupy kwasów tłuszczowych omega-3. Warunkuje prawidłowy rozwój mózgu dziecka w trakcie życia płodowego i po urodzeniu, zwiększa odporność, wzmacnia wzrok i ostrość widzenia. DHA zmniejsza też objawy alergii, wpływa na tkankę kostną płodu i wchłanianie wapnia, posiada właściwości przeciwzapalne, chroni przed cukrzycą, chorobami serca i nadciśnieniem. Może być przyjmowany w kapsułkach jako suplement diety. Warto wtedy zwrócić uwagę na jego pochodzenie, ponieważ najlepszym źródłem DHA są algi, które nie wywołują alergii u małych dzieci.
niedobór: Zahamowanie rozwoju intelektualnego, zaburzenia widzenia już u niemowląt, problemy psychoruchowe.
co jeść? Dziecko po szóstym miesiącu – mleko kobiece, mleko modyfikowane wzbogacone o DHA, kapsułki twist-off z zawartością DHA. Dorosły – tłuste ryby, np. łosoś, makrela.
Cynk
funkcja: Istotny w powstawaniu insuliny. Ma wpływ na prawidłowy wzrost, dojrzewanie i metabolizm płodu. Warunkuje właściwe działanie kubków smakowych i zmysłu węchu.
niedobór: Pogorszenie funkcji poznawczych i motorycznych. Niemowlęta, którym nie dostarczano odpowiedniej ilości cynku w życiu płodowym, mają gorszą pamięć krótkotrwałą.
co jeść? Dziecko po szóstym miesiącu – produkty mleczne, np. jogurty dla dzieci. Dorosły – mięso, produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, kasza gryczana.
Miedź
funkcja: Wpływa na odporność, bierze udział w metabolizmie energii i specyficznych neurohormonów w mózgu. W okresie płodowym uczestniczy w gromadzeniu zapasów żelaza.
niedobór: Zaburzenia koordynacji ruchowej, równowagi i funkcji motorycznych u dziecka.
co jeść? Dziecko po szóstym miesiącu – groszek zielony, jaja. Dorosły – otręby, ser żółty, żółtko, chleb pełnoziarnisty.
Białka
funkcja: Są podstawowym składnikiem wszystkich tkanek i komórek w organizmie. Wchodzą w skład hormonów i ciał odpornościowych, chroniących przed chorobami.
niedobór: Spadek odporności, zahamowanie wzrostu i rozwoju intelektualnego. Dzieci mogą się szybciej męczyć, mieć problemy z koncentracją lub cierpieć na niedokrwistość.
co jeść? Dziecko po szóstym miesiącu – jaja, chude mięso, np. cielęcina. Dorosły – mleko, sery, kefir, maślanka, ryby.