W pierwszych latach życia dziecko w sposób naturalny przyswaja nowe informacje. Większość dzieci jest ciekawa otaczającego ich świata oraz pełna entuzjazmu. Warto wykorzystać ten okres w życiu dziecka również na naukę języka obcego oraz rozwijanie umiejętności językowych. Jak rodzice mogą wspierać dziecko w nauce języka obcego?
Proponujemy rodzicom kilka skutecznych sposobów wspierania i motywowania dziecka.
Kluczem do nauki języka obcego jest motywacja
Bardzo istotne jest umiejętne i stałe wspieranie dziecka w robieniu nawet najmniejszych postępów w nowej dziedzinie. Maluchy uczą się języka obcego w sposób naturalny, wystarczy, że rodzice zapewnią im stały kontakt z osobą posługującą się językiem obcym lub np. zapiszą dziecko do dwujęzycznego przedszkola. W przypadku starszych dzieci rodzice mogą pomóc w stworzeniu sytuacji, w których dziecko uświadomi sobie, że znajomość angielskich słówek jest przydatna. Dziecko, które jest zmotywowane i widzi realne korzyści wynikające z nauki języka, będzie uczyło się go chętniej i poszerzało swoją wiedzę, również poza szkolną ławką.
Nie ma możliwości, aby języka nauczył się młody człowiek, który przychodzi na lekcje, siedzi sztywno w ławce, zdaje kilka testów, ale nie wie, do czego uzyskana wiedza będzie mu potrzebna. Jeśli jednak ten sam człowiek zainteresuje się np. anglojęzyczną grą komputerową, zespołem muzycznym czy aktorem, to będzie koniecznie chciał wiedzieć, jak najwięcej o swoim nowym hobby. Tutaj pojawia się również nauka języka angielskiego. Dziecko dużo chętniej i szybciej będzie przyswajało nowe zwroty i swobodniej wykorzystywało je w praktyce – mówi Magdalena Bedyńska, Dyrektor Dwujęzycznej Szkoły PWN.
Odpowiednie warunki do wszechstronnego rozwoju kompetencji językowych
Biegłe posługiwanie się językiem obcym, to efekt długoletniej pracy oraz odpowiednio dobranych metod nauczania, które powinny być dostosowane do wieku i umiejętności dziecka. W przypadku przedszkolaków, które łatwo przyswajają zwroty usłyszane w codziennej komunikacji, sprawdzi się metoda zanurzenia językowego. Polega ona na stwarzaniu małemu dziecku częstych oraz naturalnych okazji do obcowania z obcą mową. Jeśli zaś chodzi o dzieci w wieku szkolnym, w ich przypadku warto wprowadzić do edukacji metodę zintegrowanego nauczania językowo-przedmiotowego. W tej metodę zwraca się szczególną uwagę na praktyczne aspekty zdobywanej przez dzieci wiedzy.
W wielu polskich szkołach od uczniów wymaga się znajomości określonego materiału z danej dziedziny. Wiedza ta przekazywana jest przez powtarzanie określonych informacji, nauki gotowych odpowiedzi z podręcznika, ale przede wszystkim nauczania w oderwaniu od umiejętności praktycznego wykorzystania nowego materiału. Skuteczną metodą powinno być skłanianie dzieci do samodzielnego szukania rozwiązań, zadawania pytań, rozwijania swojej kreatywności i umiejętności analitycznego myślenia. Takie podejście, jak i wypracowywanie wspólnych rozwiązań w grupie rówieśniczej, rozwija u uczniów tzw. kompetencje miękkie, które mają w dzisiejszym świecie bardzo duże znaczenie – tłumaczy Magdalena Bedyńska.
Działania, którymi rodzice mogą wspierać dzieci w nauce języka obcego
Edukacja w przedszkolu czy szkole to tylko część procesu nauki języka obcego. Rozwijanie kompetencji językowych odbywa się również poza szkołą i należy wykorzystywać do tego wszystkie możliwe okazje
Poniżej przedstawiamy kilka przykładów działań, jakie mogą podjąć rodzice, aby pomóc swoim pociechom w nauce języka:
1. Umożliwienie dziecku kontaktu z rówieśnikami mówiącymi w innym języku, np. w trakcie wyjazdów wakacyjnych, obozów językowych, wśród znajomych i krewnych. Jeśli rodzice znają język angielski, mogą porozumiewać się z dzieckiem również w tym języku. Małe dzieci w sposób naturalny rozumieją, że wyrażenia, które dotychczas stosowały, można zastępować innymi (aby rzeczywiście się porozumiewać), dlatego w niedługim czasie będą rozumiały obcojęzyczne zwroty.
2. Wspólne słuchanie piosenek, oglądanie bajek czy filmów w języku obcym – powtarzanie zapamiętanych zwrotów, słówek, uczenie się tekstów piosenek. Warto porozmawiać z dzieckiem o filmie lub bajce. Czy któryś z bohaterów filmu podobał mu się szczególnie, czy chciałoby zagrać jego rolę albo przebrać się za ulubioną postać, przy okazji ucząc się kilku kwestii? W tracie codziennej zabawy lub rozmowy rodzice mogą wyjaśniać dziecku, które słowa w języku polskim pochodzą z języka angielskiego, niemieckiego itd.
3. Jeśli dziecko ma swojego ulubionego idola, sportowca czy piosenkarza, warto zachęcać je do szukania informacji na jego temat w internecie, zwracając uwagę na to, że część z nich jest napisana po angielsku. Rodzic może zatem zaproponować pomoc w tłumaczeniu. Warto podpowiedzieć dziecku, że może napisać do swojego ulubieńca list, e-mail, posłuchać w oryginale wywiadów z nim czy zrozumieć tekst śpiewanych przez ulubionego piosenkarza utworów, jeśli wykorzysta swoją znajomość języka obcego.
4. Umiejętności językowe są bardzo efektywnie rozwijane w trakcie wspólnego realizowania zadania, przygotowywania projektu. Warto zatem umożliwić dziecku branie udziału w debatach, projektach społecznych czy wolontariatach, w których obowiązkowym językiem jest np. angielski. Należy również pamiętać, aby aktywności pasowały do zainteresowań dziecka, a nie były dodatkowym obowiązkiem.
5. Należy zachęcać dziecko do komunikowania się w języku obcym, nawet jeśli popełnia błędy. Na tym etapie ważniejsza jest skuteczność komunikacji niż ewentualne błędy językowe. Osoba, która jest w stanie poczuć, że język służy do skutecznego i efektywnego porozumiewania się, będzie używać go częściej i chętniej – a tym samym ćwiczyć i doskonalić swoje umiejętności. Na tym etapie sprawą drugorzędną powinna być poprawność językowa.
W wielu placówkach edukacyjnych nauka języków obcych odbywa się w oparciu o metodę tłumaczeniową, która jest często nieskuteczna. Uczniowie posiadają duży zasób słownictwa, często specjalistycznego, a także znają reguły gramatyczne, jednak nie potrafią komunikować się w poza szkolną klasą. W efekcie język obcy staje się dla nich jedynie przedmiotem szkolnym, a nie umiejętnością, która pozwala komunikować się, zdobywać informacje, uczyć się i czuć się komfortowo w sytuacjach, w których używanie języka obcego jest potrzebne.
Materiał został przygotowany przez Dwujęzyczną Szkołę Podstawową PWN