Jak odżywiać się zimą, by zachować w organizmie jak najwięcej ciepła i chronić się przed wpływami zimna i wilgoci z zewnątrz? Oprócz dostarczania właściwych proporcji składników odżywczych, powinniśmy tak jak dawniej, spożywać więcej jedzenia ciepłego i gotowanego, którego korzystny wpływ na organizm człowieka potwierdza dzisiaj wiedza na temat natury termicznej pożywienia.
Zimą intuicyjnie częściej sięgamy po rosoły, gulasze, a latem chętniej jemy lekkie sałatki, surowe warzywa i owoce. Nic dziwnego. Organizm w ten sposób wykorzystuje termiczną naturę produktów. Czym jest termiczne działanie produktu spożywczego? Każdy posiłek, w zależności od jego składników oraz przypraw, ma działanie schładzające, neutralne, ciepłe lub gorące.
Komponując potrawy, warto wykorzystać wiedzę o ich termice. Gdy ktoś jest nieustannie wychłodzony i często spożywa sałatki, awokado, jogurty, to pomimo że dostarcza potrzebnych składników odżywczych, pogłębia tylko stan wychłodzenia organizmu.
W większości obszarów świata pożywienie, które zapewnia pożądane w danym klimacie działanie ogrzewające lub ochładzające, jest tam w naturalny sposób dostępne w postaci produktów roślinnych i zwierzęcych, dlatego warto korzystać z produktów sezonowych, charakterystycznych dla części świata, w której żyjemy. Stosunek produktów ciepłych do zimnych powinien zmieniać się w ciągu roku – jesienią i zimą należy stosować bardziej rozgrzewającą dietę, latem natomiast chłodniejszą. Czy zimą nie wolno jeść niczego, co ma działanie ochładzające? Można, ale niedużą ilość wychładzającego produktu, albo zmienić jego termiczne właściwości poprzez umiejętne przyprawianie i przygotowanie, np. gotowanie. Do chłodzących produktów należy większość surowych warzyw, sałat, owoców oraz produktów mlecznych, głównie fermentowanych. Neutralne produkty spożywcze warto spożywać w dużych ilościach. Należą do nich zboża, rośliny strączkowe, kapustne, warzywa korzeniowe, orzechy oraz niektóre mięsa. Zimą szczególnie ważne są ciepłe produkty. Z dodatkiem tych neutralnych powinny królować w naszej kuchni w zimnych miesiącach.
Aby chronić się przed wychłodzeniem organizmu, warto sięgać po ciepłe termicznie: drób, dorsza, łososia, kawę, dynię, orkisz, kasztany jadalne, natkę pietruszki, cebulę, czosnek, koper włoski i imbir. Zimą w naszym menu nie może zabraknąć:
• Ciepłych, gęstych zup warzywnych, warzywno-strączkowych, rosołów
• Dań warzywnych typu gulasz, leczo, gulaszy mięsno-warzywnych, duszonych warzyw kapustnych
• Mięs pieczonych z warzywami
• Pełnych zbóż w postaci kotlecików ze zbóż i roślin strączkowych
• Orzechów, pestek, nasion, suszonych owoców i warzyw, grzybów
• Ogrzewających przypraw: anyżek, bazylia, cynamon, estragon, gałka muszkatołowa, goździki, imbir, kminek, koper, kumin, liść laurowy, papryka, natka pietruszki, rozmaryn, tymianek
• Ciepłych napojów, rozgrzewających herbat, kompotów.
Sposób obróbki termicznej ma wpływ na termikę pokarmu. Produkty surowe i blanszowane będą bardzo chłodne, gotowane na parze oraz w dużej ilości wody będą mniej ocieplające, smażenie i grillowanie doda potrawom sporo gorąca. Najbardziej optymalnym sposobem obróbki cieplnej będzie duszenie potraw w sosie własnym i gotowanie w mniejszej ilości wody.
