Początek roku to czas planów i postanowień. Zastanawiamy się nad tym, co chcielibyśmy zmienić w naszym życiu, by czuć się lepiej. Jednym z najbardziej popularnych postanowień noworocznych jest zmiana sposobu odżywiania. Eksperci przekonują, że najlepszym sposobem na dobre samopoczucie jest wyrobienie w sobie prawidłowych nawyków żywieniowych i zachęcenie całej rodziny do świadomego komponowania posiłków. Bardzo istotna jest w tym edukacja o zdrowym odżywianiu i wpajanie dzieciom właściwych nawyków już od najmłodszych lat.
Noworoczne planowanie zmian w sposobie naszego odżywiania często rozpoczynamy od zrezygnowania
z ulubionych dań, późnych kolacji, czy smakołyków. Ograniczamy liczbę posiłków lub niektóre z nich w ogóle pomijamy. Jednak ta strategia niekoniecznie wpłynie korzystnie na nasze samopoczucie i da efekt, na którym nam zależy. W prawidłowym sposobie odżywiania kluczowa jest kwestia liczby posiłków, ich regularności
i zróżnicowania oraz konsekwencji w stałej realizacji przyjętych zasad. Szczególnie u dzieci i młodzieży bardzo ważne jest, aby posiłki były odpowiednio zbilansowane i wartościowe, dlatego warto by jak najwcześniej kształtować właściwe nawyki żywieniowe, które zaowocują w przyszłości. Aby wytrwać w noworocznym postanowieniu i wspólnie ze wszystkimi domownikami zrobić krok w kierunku zmiany sposobu odżywiania wystarczy jedynie trochę zmodyfikować sposób myślenia i przyswoić sobie trzy ważne zasady:
Zasada 1 – Zmiana wymaga czasu i musi dotyczyć całej rodziny
Eksperci ostrzegają, że wprowadzanie gwałtownych zmian w naszym menu często powoduje jedynie krótkotrwałe ich stosowanie i nie przynosi spodziewanych efektów. Całościowa zmiana diety i całkowite
ograniczenie spożycia ulubionych potraw może skutkować szybkim porzuceniem postanowień dotyczących trwałej zmiany sposobu odżywiania. Dlatego o nawykach korzystnych dla organizmu powinniśmy myśleć przez cały czas. Warto także zachęcać naszych domowników, aby zwrócili większą uwagę na swój sposób odżywiania. Łatwiej jest zmieniać nawyki, gdy zmienia je cała rodzina. Dodatkową korzyścią jest fakt, że wiedza zdobyta w ten sposób przez dzieci zaprocentuje w przyszłości i wykształci w nich prawidłowe nawyki żywieniowe.
Zasada 2 – Trzeba pamiętać o regularnych posiłkach
Podstawą prawidłowo zbilansowanej diety jest regularność posiłków oraz ich odpowiednia wielkość i liczba porcji. Taki sposób żywienia pozwala na utrzymanie stałego poziomu glukozy we krwi, dzięki czemu można uniknąć niekontrolowanych napadów głodu. Jeśli zachęcimy całą rodzinę do spożywania regularnych posiłków na pewno wpłynie to dobrze na nasze samopoczucie i poziom energii wszystkich domowników. Ważne, aby nie zapominać także o najważniejszym posiłku dnia – pomijanie śniadania wpływa na uczucie zmęczenia, ospałość oraz niski poziom energii. Dostarczenie rano organizmowi niezbędnej dawki kalorii oraz substancji odżywczych jest szczególnie istotne w przypadku dzieci i młodzieży.
Zasada 3 – Należy spożywać zbilansowane i zróżnicowane posiłki w odpowiednich porcjach
Zmiana sposobu odżywiania powinna zakładać wprowadzenie do diety produktów zbożowych, które wpływają na właściwe wydzielanie hormonów odpowiedzialnych za sytość oraz niwelują chęć podjadania między posiłkami. Płatki zbożowe, makarony i kasze stanowić mogą porcję produktów zbożowych, których spożycie zalecane jest kilka razy dziennie. Przykładową porcją tych produktów może być : 1 kromka chleba (50g), ½ dużej bułki lub 1 mała (50g), ½ szklanki gotowanej kaszy lub ryżu (30g suchego produktu), 2/3 szklanki gotowanego makaronu (30g suchego produktu) czy 1 szklanka płatków zbożowych np. kukurydzianych, żytnich (30g). Spożywanie właściwej ilości produktów zbożowych jest bardzo prostą i skuteczną metodą na dostarczenie organizmowi odpowiedniej wartości kalorycznej oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała. Wystarczy, że
w każdym posiłku znajdzie się jedna porcja pieczywa, płatków zbożowych, kaszy czy makaronu.
Duże i gwałtownie wprowadzane zmiany w codziennym odżywianiu, czy uleganie chwilowym modom na ograniczanie lub wykluczanie z diety niektórych składników nie zapewnią nam dobrego samopoczucia w dłuższej perspektywie. Będzie to możliwe wyłącznie dzięki trwałej zmianie nawyków żywieniowych. Pamiętajmy przy tym, że te kształtuje się przez lata. Przekazane dzieciom zasady prawidłowego odżywiania w przyszłości pomogą im w komponowaniu wartościowych i bogatych w składniki odżywcze posiłków. Właśnie taką ideę realizuje program edukacyjny „Lubella inspiruje i edukuje”, którego celem jest edukacja uczniów polskich szkół podstawowych i gimnazjów na temat roli produktów zbożowych w codziennej diecie oraz uświadamianie im, jak ważną rolę odgrywają one w odżywianiu.
Anna Różyk, dietetyk
***
Anna Różyk jest dyplomowanym dietetykiem, absolwentką Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie. Doświadczenie zdobywała m.in. w Europejskim Centrum Leczenia Otyłości Dzieci i Dorosłych oraz w Klinice Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii na Warszawskim Szpitalu Uniwersytetu Medycznego. Od początku swojej kariery zawodowej zajmuje się tematyką żywienia dzieci, ceni sobie holistyczne spojrzenie na kwestię diety – począwszy od relacji w rodzinie, na aktywności fizycznej jej członków kończąc. Przeszkoliła dziesiątki pracowników kuchni przedszkolnych, przekazując im praktyczne wskazówki, jak gotować jednocześnie zdrowo i atrakcyjnie dla dzieci. Uwielbia – wspólnie z dziećmi – eksperymentować w kuchni.