Gdy brakuje nam energii, potrzebujemy pobudzenia, więc sięgamy po kawę lub energetyczne napoje. O ile kawa to naturalny produkt, który w rozsądnych ilościach nie powinien nikomu zaszkodzić, o tyle napoje energetyczne to najczęściej mieszanka kofeiny i sztucznych składników, które konsumowane często i w dużych ilościach, mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Ten sam pobudzający efekt można uzyskać stosując produkty bogate w prozdrowotne substancje.
Napoje energetyczne wykorzystywane w sytuacjach kryzysowych, sporadycznie, nie powinny zaszkodzić naszemu zdrowiu. Gorzej, jeśli pobudzenia potrzebujemy często i regularnie. Gotowe energetyki są pełne szkodliwych substancji. Znajdziemy w nich przede wszystkim kofeinę, taurynę, inozytol, kwas ortofosforowy i dużą zawartość cukru. Skład jest uzupełniony przez wodę, dwutlenek węgla, regulatory kwasowości. Wypijane w dużych ilościach, nie pozostają bez wpływu na nasze zdrowie. Niestety mało kto czyta informacje zawarte na opakowaniu mówiące o tym, że zalecana dawka to około 200 mililitrów. Kofeina to główny składnik napojów energetycznych.
Wypijana w kontrolowanych ilościach, np. w kawie, pobudza pracę serca i układu krążenia i usuwa niemal natychmiast oznaki zmęczenia. Niektóre napoje energetyczne mogą zawierać nawet do 100 mg kofeiny w każdych 30 ml, czyli osiem razy więcej niż zwykła filiżanka kawy o pojemności 12 mg. To dlatego podczas sięgania po napoje energetyczne łatwo może dojść do zatrucia wysoką ilością kofeiny, które przejawia się na ogół ogólną nerwowością, niemożnością zaśnięcia, wymiotami, drżeniem, przyspieszonym biciem serca. Dodatkowo sztuczna kofeina, która często występuje w takich napojach, jest szkodliwa dla zdrowia – szczególnie wtedy, gdy dostarczamy jej w nadmiarze. Tauryna obecna w napojach energetycznych może powodować drżenie rąk, skurcze mięśni, a także nieregularną pracę serca. Inozytol zwany witaminą B16 w normalnych dawkach jest naszemu organizmowi niezbędny. Wypijając duże ilości energetyków nietrudno o przedawkowanie, które powoduje zahamowanie wchłaniania żelaza, wapnia oraz cynku. Co jeszcze zawierają napoje dodające energii? Kwas ortofosforowy znany jako E338 oprócz energetyków jest składnikiem nawozów sztucznych czy odkamieniaczy. Z naszego organizmu szybko wypłukuje wapń, powodując niedobory.
Co energii doda?
Czym zastąpić sztuczne energetyki? Najlepiej sięgać po naturalne sposoby. W przyrodzie występuje wiele produktów, których składniki mają działanie pobudzające. Sięgając po nie, nie tylko dostarczymy sobie energii, ale skorzystamy z ich prozdrowotnych właściwości.
Zielona herbata
To najbardziej znany pobudzający napój o wielu korzystnych dla zdrowia właściwościach. Obok kofeiny ma mnóstwo antyoksydantów, które wzmacniają organizm, poprawiają krążenie i opóźniają procesy starzenia. Herbata musi być jednak odpowiednio zaparzona. Optymalna temperatura parzenia waha się w przedziale 60-90 stopni Celsjusza. Zalanie zielonej herbaty wrzątkiem doprowadzić może nie tylko do tego, że stracimy część aromatu, ale może również być odczuwalna bardziej jej gorycz.
Dłuższe parzenie sprawi, że herbata będzie miała właściwości relaksujące, a my wydobędziemy z niej więcej cennych antyoksydantów. Odpowiednio zaparzona pobudza, poprawia koncentrację, stymuluje pracę mózgu i pozytywnie wpływa na pamięć. Najwyższej jakości zielona herbata to matcha, której liście zbierane są w wyselekcjonowany sposób. Świeżo zaparzona matcha działa pobudzająco, a jednocześnie odprężająco.
Woda kokosowa
W przeciwieństwie do innych napojów szeroko dostępnych na rynku, woda kokosowa zawiera odpowiednią ilość pięciu podstawowych elektrolitów, które są niezbędne dla prawidłowej pracy ludzkiego organizmu. Należą do nich: wapń, magnez, fosfor, potas i sód. Składniki wody kokosowej są bardzo skuteczne w nawadnianiu ludzkiego ciała, znacznie bardziej niż napoje energetyczne. Dodatkowo jej picie poprawia pracę serca i układu krążenia, korzystnie wpływając na pracę mózgu. Polecana jest w sytuacjach stresowych oraz przy dużym wysiłku fizycznym i umysłowym.
Yerba mate
Alternatywą dla napojów energetycznych jest Yerba mate i produkty, w których jest ona podstawowym składnikiem. Yerba mate to wyjątkowy napar pochodzący z Ameryki Południowej. Często stosowana jest do poprawy pamięci i koncentracji. Yerba mate zawiera substancję o nazwie teobromina, która działa pobudzająco. Napój jest świetnym sposobem na naturalne dostarczenie energii, poprawę przemiany materii i wydolności organizmu. Warto ją pić w sytuacjach wzmożonego wysiłku fizycznego lub umysłowego, a także w sytuacjach stresowych.
Żeń szeń
Żeń-szeń należy do najobszerniej zbadanych i opisanych roślinnych surowców leczniczych. Korzeń żeń-szenia od tysięcy lat jest uważany za źródło energii, wigoru i młodości. Żeń-szeń swoje właściwości zdrowotne zawdzięcza zawartości około 200 substancji aktywnych, których nie można znaleźć w żadnej innej roślinie.
Regularnie stosowany dodaje energii, zwiększa możliwości intelektualne i fizyczne oraz odporność na stres.
Napar przyrządzony ze sproszkowanego korzenia to doskonały napój, który dodaje energii, poprawia pamięć i koncentrację, a dodatkowo wpływa wzmacniająco na cały organizm.
Guarana
Guarana od zawsze uważana była przez amerykańskich Indian za źródło energii, witalności i siły życiowej, co związane jest z obecnością w niej kofeiny. Herbatka z guarany to doskonały zamiennik napojów energetycznych, również ze względu na obecność w niej teofiliny i teobrominy. Związki te przyczyniają się do zwalczania stanu przemęczenia fizycznego i psychicznego. Stawia ona na nogi i poprawia pamięć oraz koncentrację. Guarana działa kojąco na układ nerwowy, ułatwia radzenie sobie z sytuacjami stresowymi.
Surowe kakao
Surowe (czyli niepoddane procesom termicznym, w których temperatura przekroczyłaby 40 st. C.) ziarna kakaowca to naturalny doping. Surowe kakao zawiera bardzo cenne dla zdrowia antyoksydanty, wiele składników mineralnych w tym magnez i żelazo, witaminy C, A, E i witaminy z grupy B oraz kwasy tłuszczowe omega – 6. Jest też źródłem obniżających poziom cholesterolu związków sterolowych i błonnika. Surowe kakao jest silnie pobudzające, dlatego nie należy przesadzać z ilością. Spożywanie surowego kakao ma działanie pobudzające. Jest to spowodowane zawartością kofeiny i teobrominy. Umiarkowana ilość kofeiny wpływa na pobudzenie i rozjaśnienie pracy umysłu. Teobromina pobudza serce, ponieważ poprawia przepływ tlenu. To z kolei stymuluje funkcje poznawcze i poprawia pamięć. Surowe ziarna można chrupać jako zdrową energetyzującą przekąskę.
Kiedy odczuwasz spadek energii, wybieraj napoje na bazie naturalnych składników, które dodadzą ci siły i witalności bez skutków ubocznych. Koniecznie czytaj wnikliwie ich etykiety i wybieraj te o prostym składzie, bez dodatku cukru, sztucznych barwników i konserwantów.