Wciągające gry komputerowe powodują, że nawet najmłodsze dzieci chętnie spędzają długie godziny przed monitorem. Małe dzieci są najbardziej podatne na negatywny wpływ urządzeń mobilnych, dlatego specjaliści zalecają, aby maluchy do drugiego roku życia były pozbawione kontaktu z nimi. U starszych dzieci czas spędzony przed ekranem powinien być kontrolowany i dostosowany do wieku dziecka. Niestety, korzystanie z komputera przez najmłodszych w wielu domach wymyka się spod kontroli.
Nie ma jednego stanowiska w świecie ekspertów odnośnie tego, ile lat powinno mieć dziecko, by móc usiąść przed komputerem. Często jednak w wypowiedziach i publikacjach powtarza się granica drugiego roku życia. Amerykańskie Towarzystwo Pediatryczne (AAP) ogłosiło, że dzieci poniżej 2. roku życia nie powinny w ogóle spędzać czasu przed ekranem telewizora, włącznie z oglądaniem programów edukacyjnych. Wytyczne te można odnieść również do gry na komputerze.
Dlaczego? W tym okresie mózg kształtuje się bardzo intensywnie, dlatego do prawidłowego rozwoju niezbędne jest odkrywanie świata wszystkimi zmysłami. Maluch musi dotknąć, poczuć, usłyszeć, zobaczyć, a tego nie zapewni mu żadne urządzenie elektroniczne – potrzebny jest do tego rodzic, który odpowie na jego działanie.
Wiadomo jednak, że umiejętne korzystanie z komputera jest dzisiaj potrzebne, a odpowiednio dobrane treści umieszczone w Internecie czy aplikacjach mobilnych mogą mieć korzystny wpływ na rozwój przedszkolaka czy starszego dziecka. Ważne, aby wprowadzając malucha w świat wirtualny, pamiętać o kilku zasadach:
• Pierwsze kontakty z tabletem, komputerem czy telefonem powinny być tylko pod opieką osoby dorosłej;
• Granice korzystania z komputera należy zawsze ustalać z góry, jeszcze zanim dziecko zasiądzie przed monitorem;
• Maksymalny czas, który dziecko może spędzać przed ekranem komputera, zależy od jego wieku. Limity zalecane przez specjalistów wynoszą:
• dzieci w wieku 3-5 lat: 20 minut dziennie
• 6-10 lat: 30-40 minut
• powyżej 10 lat: 60 minut
• młodzież do 16. roku życia: 90 minut
• British Psychological Society oraz Institute of Biology rekomendują, by dzieci w wieku 3-7 lat nie oglądały telewizji dłużej niż 30 minut dziennie, zaś dzieci w wieku 7-12 lat – godzinę;
• Nie korzystamy z urządzeń mobilnych przy jedzeniu, toalecie, zasypianiu;
• Korzystanie z sprzętu elektronicznego nie może być traktowane jako nagroda i jako kara;
• Dzieci mają dostęp do sprawdzonych przez dorosłych treści, gier, programów;
• Dobrym pomysłem jest wspólnie ustalony czas bez telefonu, tabletu, komputera. Może być to dzień tygodnia, kiedy nikt z rodziny nie będzie sięgał po urządzenia mobilne.
Polskie realia
Aby uzmysłowić sobie skalę problemu, warto zapoznać się z wynikami badań przedstawionymi przez Fundację Dzieci Niczyje, dotyczącymi korzystania z urządzeń mobilnych przez małe dzieci (6 miesięcy – 6,5 roku) w Polsce. Wynika z nich, że:
• ponad 40% dzieci do lat dwóch korzysta z urządzeń mobilnych, z czego 30% codziennie!
• własny smartfon lub tablet ma 13% dzieci do lat 2, co czwarty przedszkolak i 40% 5- i 6-latków
• korzystanie z urządzeń mobilnych w grupie wiekowej 5-6,5 lat jest powszechne – codziennie używa ich 84% dzieci
• Prawie 80% dzieci korzystając ze smatrfonów lub tabletów ogląda filmy lub gra w dostępne gry
• 69% rodziców udostępnia dzieciom urządzenia mobilne, gdy potrzebuje zająć się swoimi sprawami
Przekraczanie granic szkodzi zdrowiu!
Dłuższe przebywanie przed ekranem ma poważne konsekwencje zdrowotne. Grozi pogorszeniem wzroku, zaburzeniami koncentracji i problemami ze snem. Częste korzystanie z urządzeń elektronicznych może również prowadzić do uzależnienia. Poza tym gry niedostosowane do wieku dziecka mogą dostarczać nadmiaru bodźców, a układ nerwowy malca nie jest jeszcze na tyle dojrzały, by móc je selekcjonować. Czas spędzany przez dziecko przy komputerze można kontrolować zdalnie, za pomocą aplikacji, które blokują dostęp do Internetu po wykorzystaniu ustalonego limitu.
Co zrobić jednak, aby odciągnąć dziecko od komputera? Jest na to prosty sposób. Zaoferuj dziecku atrakcyjniejsze formy spędzania wolnego czasu – w ten sposób nie zatęskni za grami komputerowymi.