Ciąża w okresie świąt. Co kobiety w ciąży i młode mamy powinny jeść, a czego unikać podczas Wigilii i Świąt Bożego Narodzenia – radzi położna Arleta Kwiatkowska-Król, Ambasadorka kampanii społeczno-edukacyjnej „Położna na Medal”.
Święta Bożego Narodzenia tuż, tuż. Wielkimi krokami zbliża się Wigilia. Stoły będą uginać się pod ciężarem wielu smakołyków. Pyszne pierogi z kapustą i grzybami, barszczyk z uszkami oraz smażony karp będą kusić aromatem. Każda ciężarna myśli, by na zapas najeść się pierogów z grzybami, bo gdy będzie karmić piersią po porodzie, to tylko chleb i woda – co oczywiście nie jest do końca prawdą – tłumaczy położna Arleta Kwiatkowska-Król, ambasadorka kampanii „Położna na medal”.
Matka karmiąca powinna odżywiać się zdrowo i według własnych upodobań. Odżywianie nie powinno generować stresu, zniechęcać do karmienia piersią i nie może być obarczone zakazami. Tak w ciąży, jak i po porodzie przy karmieniu piersią można jeść wszystko ze świątecznego stołu z zachowaniem podstawowych zasad:
– nie pić alkoholu
– nie jeść serów pleśniowych oraz serów na bazie surowego mleka, ze względu na ryzyko zakażenia się listeriozą
– nie jeść surowego, niedogotowanego mięsa i surowych wędlin, ze względu na ryzyko zakażenia toksoplazmozą
– unikać potraw smażonych, ciężkostrawnych i tych po których źle się czujesz – jeść dla dwojga, a nie za dwoje
W ciąży, tak jak i na co dzień, warto dbać o racjonalne żywienie. Żyjemy w kraju, w którym bardzo celebruje się święta Bożego Narodzenia, które cechuje wiele tradycji i obowiązkowych dań na naszych stołach.
Pierogi i kapusta wigilijna
Kapusta kiszona jest źródłem witaminy C oraz składników mineralnych, niestety powoduje również wzdęcia i nie zaleca się jej kobietom w ciąży i karmiącym piersią. W Wigilię jest ona przygotowywana w wersji postnej, nie jest tłusta, ale ma groch -zdrowy, bogaty w kwasy tłuszczowe, błonnik, witaminy z grupy B – niestety jest ciężkostrawny. Dodawane do kapusty grzyby również nie są łatwe do strawienia. Jeżeli ciężarna ma ochotę na kapustę, może ją przygotować z duszonymi warzywami lub suszoną śliwką. Matka karmiąca powinna ograniczyć jedzenie kapusty, często wywołuje ona niepokój u dzieci. Pierogi i uszka nie zaszkodzą w małych ilościach, ale pamiętajmy, że farsz nie musi składać się tylko z kapusty i grzybów.
Barszcz czerwony
Buraki to źródło kwasu foliowego, żelaza, magnezu i błonnika. Wspomagają prawidłowy rozwój mózgu, zalecane są przy anemii i zaparciach. Barszcz można podawać z ziemniakami lub kluseczkami domowej roboty, nie muszą być wyłącznie uszka.
Ryby
W okresie ciąży podczas okresu świątecznego najlepiej zrezygnować z surowego mięsa, ryb, np. tatara z łososia, surowego mięsa marynowanego, np. śledzi, a także ryb wędzonych na zimno. Mogą one wywołać ryzyko zakażenia się listeriozą.
Bardzo dobrym pomysłem jest przygotowanie w czasie świąt ryby po grecku (najlepiej dorsz lub mintaj) – co bardzo ważne, przy uprzednim uduszeniu ryby na parze. W taki sam sposób można przygotować z warzywami – wszystko razem da smaczną i bardzo zdrową potrawę.
Wigilijny kompot z suszu
Może mieć on działanie przeczyszczające. Suszone śliwki, morele, jabłka, gruszki to źródło składników mineralnych oraz cennego żelaza i błonnika. Niewielka ilość zadowoli karmiące mamy, a ciężarna, która ma problemy z zaparciami może na tym skorzystać.
Ciasto drożdżowe
Z drugiej strony nie ma co sobie zupełnie odmawiać przyjemności, w końcu idą święta. Nakładając słodkości na swój talerz warto jednak pamiętać, że najlepsze są własne wypieki, ponieważ nie ma w nich chemicznych polepszaczy. Kobiety w ciąży nie powinny też przesadzać z makiem w zjadanych potrawach, ponieważ działa on na układ nerwowy. Niemniej jednak jeden kawałek makowca, troszkę sernika i kilka pierniczków z pewnością nie zaszkodzi.
Owoce
Obecne na naszym stole cytrusy goszczą przez cały rok. Ogólnie przyjmuje się, że są silnie alergizujące, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę u matek karmiących. Jeśli karmiąca mama nie może oprzeć się pokusie świątecznych smakołyków, a przerwy między posiłkami dziecka są cztero- lub pięciogodzinne, to może sobie pozwolić na mniej zdrowe dania tuż po karmieniu dziecka albo skorzystać z zapasów mleka odciągniętego przed kolacją wigilijną, jeżeli takie posiada. Święta to rodzinne biesiadowanie, które ma być przyjemnością. Analizowanie składu naszych potraw wprowadzi dyskomfort psychiczny, co też niekorzystnie wpłynie na trawienie. Wzdęcia, czy przeciążony żołądek mogą popsuć przyjemność świętowania. Przed wieczerzą nie należy omijać posiłków, nie głodzić się, zjeść coś lekkostrawnego. Jeść powoli, kosztować wszystkiego po trochu. Nie przejadać się i odchodzić od stołu z poczuciem niedosytu. Udzielać się towarzysko, ponieważ śmiech to zdrowie, przy którym pracują wszystkie mięśnie. Między posiłkami warto wyjść na spacer – po powrocie zasiądziemy do kolacji wigilijnej z lżejszym żołądkiem. Ewentualną drogę powrotną z przyjęcia do domu pokonać na pieszo, unikniemy objawów przejedzenia i sen będzie lżejszy.
Święta to czas magiczny, ciąża jest stanem wyjątkowym, a okres karmienia przejściowy. Pamiętajmy, że wszystko jest dla ludzi, w granicach rozsądku, a przede wszystkim o tym, że za rok znów będą święta i wtedy możemy nadgonić braki kulinarne i poszaleć przy stole.
*** *** ***
Położna na Medal to prowadzona od 2014 roku kampania społeczno-edukacyjna zwracająca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej
w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Istotną kwestią kampanii jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.
Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, czwartej edycji konkursu przyjmowane były od 1 kwietnia do 31 lipca 2017 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2017 roku. Nominacje i głosy odbywają się na stronie www.poloznanamedal2017.pl
Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Alantan Plus.