W Unii Europejskiej średni wiek kobiet rodzących pierwsze dziecko wynosi 29 lat. Już ponad 40% obywatelek UE pierwszy raz zostaje matką po trzydziestce. Według danych GUS od 2000 roku średnia wieku kobiety rodzącej pierwsze dziecko w Polsce wzrosła z 24 lat do 27 lat. Przyczyną może być nadal pokutujące przeświadczenie, że jednoczesne wychowywanie dziecka wyklucza karierę zawodową kobiety. Według raportu Niania.pl w Polsce aż 70% dzieci do lat 3 pozostaje w domu pod opieką matki, jednak coraz więcej rodzin szczególnie z dużych miast decyduje się na pomoc opiekunki.
Spadek dzietności w całej Europie
Raport Eurostatu pokazuje, że rośnie liczba kobiet, które w pierwszej kolejności wybierają zdobycie wykształcenia, doświadczenia zawodowego oraz umocnienie pozycji zawodowej, a dopiero później decydują się na założenie rodziny. Według danych GUS wskaźnik urodzeń stale spada. W 2016 roku wyniósł ‒0,15 co oznacza, że liczba zgonów przewyższała liczbę narodzin. W 2015 roku ów wskaźnik był rekordowo niski ‒0,67. Jeszcze w 2011 wprowadzono umowę uaktywniającą dla niań i uruchomiono program dofinansowania opieki nad dziećmi. Jednak dramatyczny spadek narodzin ostatecznie sprowokował Rząd do działania: w 2016 roku pojawił się Program Rodzina 500+, który miał na celu promować i wspomóc wielodzietne rodziny. Zaś w tym roku Ministerstwo Zdrowia zainwestowało 3 mln złotych w kampanię z króliczkami, która ma zachęcić społeczeństwo do prokreacji.
Nie tylko Polska boryka się z problemem starzejącego się społeczeństwa. Od dwóch lat w całej Europie odnotowuje się gwałtowny spadek narodzin i niepokojąco niski przyrost naturalny na poziomie ok. 10 urodzeń na 1000 mieszkańców według danych Eurostat. Dodatkowo z badań wynika, że kobiety rodzą coraz mniej dzieci w coraz późniejszym wieku. Każdy, kto decyduje się na bycie rodzicem wie, że wychowanie dzieci to duży i twardy orzech do zgryzienia. Rodzicielstwo to najtrudniejsze, ale jednocześnie najpiękniejsze wyzwanie w życiu. To długa i cudowna przygoda, a patrzenie jak dziecko się rozwija, stawia pierwsze kroki i wypowiada pierwsze słowo to jedno z najbardziej rewelacyjnych doświadczeń życia, które na zawsze zapamiętamy. Niemniej średnia wieku kobiet postanawiających zostać mamą po raz pierwszy jest coraz wyższa. W całej Unii Europejskiej współczynnik dzietności nie pozwala na zachowanie zastępowalności pokoleń. Aby to było możliwe przeciętna kobieta powinna urodzić więcej niż jedno dziecko. Społeczeństwa starzeją się. W całej UE nie ma ani jednego kraju, gdzie współczynnik urodzeń przekraczałby 2,2.
Czy macierzyństwo = koniec kariery zawodowej?
Macierzyństwo utożsamiane jest z poświęceniem i wiąże się z odkładaniem „na później” nie tylko przyjemności i pasji, ale przede wszystkim kariery zawodowej, samorealizacji. Na forum serwisu Niania.pl możemy przeczytać o wielu podobnych sytuacjach i dylematach, jakimi dzielą się rodzice. Z jednej strony decydując się na macierzyństwo, nie chcą rezygnować z kariery zawodowej, ale to wymaga pomocy osób trzecich. Wprowadzona w 2011 roku umowa uaktywniając dla niań, pomaga rodzicom w zatrudnieniu opiekunki w sposób formalny oraz bardziej wymierny, czyli finansowy. Jednak ilu rodziców zdecydowało się na takie rozwiązanie? Jak pokazują dane ZUS zgromadzone przez serwis Niania.pl z takiej umowy skorzystało do końca czerwca 2017 roku 9 111 osób słowem niewiele – mimo faktycznych działań prorodzinnych sytuacja nie uległa znacznej poprawie. W Polsce nadal można postawić znak równości pomiędzy macierzyństwem a końcem kariery zawodowej.
Jak wygląda aktywność zawodowa matek w Europie
We Francji wskaźnik dzietności jest jednym z najwyższych w Europie od wczesnych lat XXI wieku i utrzymuje się na poziomie 2,1, przy czym aż 85 % kobiet w kraju jest obecnie aktywna zawodowo. Rozszerzając porównanie na całą Europę i analizując raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju z 2010 roku, widać wyraźną korelację pomiędzy dzietnością danego kraju a udziałem kobiet w rynku pracy. Francja, Finlandia, Dania czy Szwecja, które mogą się poszczycić wysokimi wskaźnikami płodności, mają równie wysokie współczynniki zatrudnienia kobiet w wieku 24-54 lat, odpowiednio: 83,7%, 84,4%, 85,6%, 87,5%. Dla porównania w 2017 roku w Polsce wskaźnik kobiet pracujących wynosi 62,2%.
Jak pogodzić macierzyństwo z karierą zawodową?
Każda mama boryka się z podobnymi trudnościami. Rodzice walczą z ciągłym brakiem czasu, niewyspaniem, i borykają się problemami, które niesie za sobą rodzicielstwo: ząbkowaniem, bolesnymi kolkami lub wieloma innymi wyzwaniami. A przecież to jeszcze nie wszystko, bo kto posprząta, upierze, zrobi zakupy i ugotuje? Specjaliści serwisu Niania.pl z autopsji wiedzą, że wielu rodziców doświadczyło, jak ciężko w takiej sytuacji przyznać przed samym sobą „nie wyrabiam”. Jeszcze trudniej powiedzieć to na głos i poprosić o pomoc, pomyśleć o własnych potrzebach i ich zaspokojeniu. Skorzystanie ze wsparcia osoby trzeciej, dla niektórych może się wydawać oznaką słabości, a co gorsze wygodnictwa. Jednak pamiętajmy, że każdy ma prawo do korzystania z pomocy innych. Jak twierdzi psycholog Milena Pacuda z ośrodka wsparcia i rozwoju Bliskie Miejsce:
„Każdy rodzic miewa chwile w których czuje, że brakuje mu sił. Kiedy jesteśmy wyczerpani bardzo trudno nam wspierać swoje dziecko, opiekować się nim, towarzyszyć mu w trudnych chwilach. Dodatkowo w takich momentach narasta i zaczyna nas przytłaczać poczucie winy. Zachęcam wtedy rodziców by w pierwszej kolejności zadbali o siebie. Każdy z nas może mieć inną strategię na regenerację. Warto też zastanowić się czy wkoło są inni dorośli gotowi nam pomóc. Myślę, że nie ma innej drogi. Kiedy rodzic decyduje się skontaktować ze swoimi potrzebami, kiedy dba o to by je zaspokajać, odzyskuje siłę do budowania relacji ze swoim dzieckiem”.
Raport serwisu Niania.pl pokazuje, że opiekunki chętnie pracują zarówno na pół etatu lub cały, a nawet parę godzin w ciągu dnia lub kilka dni w tygodniu. Daje to rodzicom szeroki wachlarz możliwości i szansę płynnego powrotu do aktywności zawodowej. Niania może zająć się szkrabem doraźnie, aby w tym czasie mama mogła wykonać inne obowiązki. Biorąc pod uwagę odpowiedzialność, jaka ciąży na opiekunce, koszt jej zatrudnienia nie jest wysoki. Według danych z serwisu Niania.pl, w większych miastach za godzinę pracy niani zapłacimy ok. 11 zł, w mniejszych miejscowościach cena będzie stosunkowo niższa.
Serwis Niania.pl to największa ogólnopolska baza opiekunek. Działa na rynku od 13 lat i do tej pory, już ponad 100 tysięcy rodzin znalazło opiekunkę dla dziecka, dzięki pośrednictwu w/w serwisu. Tego typu portale funkcjonują na całym świecie. Oferują opiekę i pomoc rodzicom, ale też zwracają uwagę starzejące się społeczeństwo oferując opiekę również dla seniora.