Karmienie piersią dla niektórych kobiet bywa łatwe i naturalne, dla innych oznacza poświęcenie i wymaga dużo silnej woli. Wiele kobiet poddaje się bardzo szybko. Chociaż 98 proc. dzieci tuż po wyjściu ze szpitala jest karmionych naturalnie, z każdym kolejnym miesiącem ten wskaźnik się obniża i średnia długość karmienia wynosi w Polsce 4,8 miesiąca, a najwięcej matek rezygnuje z niego już w 2.-3 miesiącu po porodzie.
W dziedzinie zdrowego odżywiania nie brakuje sporów, jednak karmienie piersią jest tym elementem, który jednoczy wszystkich. Zarówno lekarze, autorytety w dziedzinie zdrowia, pediatrii, jak i żywienia, zgodnie twierdzą, że mleko mamy jest najlepszym pokarmem dla małego człowieka i zalecają karmienie piersią do minimum 6. miesiąca życia.
Dlaczego to takie ważne?
Nie ma innego pokarmu, który posiadałby ponad 100 aktywnych składników o działaniu odżywczym, ale także leczniczym. W ciągu pierwszych miesięcy życia dziecka, gdy rozwija się jego układ immunologiczny, nic nie dostarczy tylu prozdrowotnych składników, co mleko mamy. Chociaż skład mleka kobiecego i idealnie działający mechanizm jego tworzenia wciąż kryją wiele tajemnic, to wiadomo, że zawiera ono, m.in.: czynniki przeciwzapalne: cytokiny, interferony, lizozymy, substancje aktywne immunologicznie, prebiotyki, ludzkie białka, węglowodany, tłuszcze, m.in. DHA, minerały i witaminy, a także enzymy, hormony oraz czynniki wzrostu. Najnowsze badania pokazują, że znajdują się w nim także komórki macierzyste, które działają jak „system naprawczy” w organizmie dziecka. To pokarm, którego nie da się odtworzyć fabrycznie. Zawsze ciepłe i gotowe do spożycia, tanie i wygodne. Karmienie piersią po prostu się opłaca. Korzyści czerpie nie tylko dziecko.
Korzyści dla mamy
Karmienie piersią stymuluje wydzielanie oksytocyny do krwi przez podwzgórze, a przez to bezpośrednio po porodzie wspomaga utrzymanie mięśnia macicy w skurczu, zmniejszając tym samym ilość traconej krwi i ryzyko krwotoku poporodowego, jak również przyspiesza obkurczanie się macicy. Oksytocyna wydzielana w czasie karmienia piersią poprawia nastrój, przez co zmniejsza częstość występowania depresji poporodowych. Karmienie piersią chroni także przed nowotworami. Istnieją dowody na wpływ ochronny na raka piersi i jajników. Karmienie piersią przez rok może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi o 5 proc. Istnieją też dowody na lepszą ochronę przed cukrzycą typu II matek karmiących piersią, a także mniejszego ryzyka osteoporozy.
To dlatego Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią do końca 6. miesiąca życia oraz kontynuowanie karmienia do drugiego roku życia z jednoczesnym wprowadzaniem pokarmów uzupełniających.
Bariery
Długość karmienia piersią w Polsce nie jest zadowalająca. Dlaczego mamy rezygnują z niego już w 2-3. Miesiącu po porodzie? Powodów jest co najmniej kilka. Około 60% karmiących matek napotyka na różnego typu problemy laktacyjne. Kobiety poszukują pomocy w różnych formach, często nie docierają jednak do specjalistów ds. laktacji, natomiast uzyskują nieaktualne informacje i błędne porady skutkujące zaburzeniami, powikłaniami laktacji, niepotrzebnym dokarmianiem i skracaniem czasu karmienia naturalnego. Wielokrotnie „ratują się same” poprzez dokarmianie mlekiem modyfikowanym lub zupełnie rezygnują z karmienia piersią.
Wciąż aktualną barierą jest brak wiedzy na temat laktacji na odpowiednim poziomie wśród personelu medycznego sprawującego opiekę okołoporodową i środowiskową. Pracownicy ochrony zdrowia, często nie mając możliwości konsultacji u specjalisty ds. laktacji, rozwiązują problem poprzez suplementację produktami mleko-zastępczymi.
Pozostawione bez fachowej opieki mamy zachęcone reklamą często wybierają substytuty mleka kobiecego.
Niestety w innych krajach sytuacja nie jest lepsza. Tylko 1 na 5 dzieci w krajach rozwiniętych jest karmione piersią przez 12 miesięcy, a 1 na 3 dzieci w krajach rozwijających się jest karmione wyłącznie piersią przez 6 miesięcy.
Jak przygotować się do karmienia piersią?
Przygotowując się na narodziny dziecka, można zrobić wiele, aby karmienie było łatwe i przebiegało bez problemów. Warto zainteresować się i świadomie wybrać szpital, gdzie ma się urodzić dziecko. Powinna być to placówka przyjazna dziecku, która postępuje zgodnie z 10 krokami do udanego karmienia. Listę Szpitali Przyjaznych Dziecku można znaleźć na stronie laktacja.pl. Warto wcześniej spotkać się z doradcą laktacyjnym, z którym będzie można porozmawiać o karmieniu piersią i wątpliwościach z nim związanych.
Ważną rolę w udanym karmieniu piersią odgrywają pierwsze godziny po porodzie. W trakcie pierwszych dwóch godzin powinno odbyć się pierwsze karmienie piersią, a personel szpitala powinien w tym dopomóc, zapewniając przyjazne warunki mamie i dziecku. Po powrocie do domu najważniejsze jest, aby mieć wsparcie doświadczonego doradcy laktacyjnego, które jest niezwykle ważne, gdy pojawiają się problemy jak pękające brodawki, zastój, zapalenie piersi, zbyt mała ilość pokarmu. W takich sytuacjach brak fachowej wiedzy powoduje, że mamy poddają się i zaprzestają karmienia.
Karmienie piersią to ogromna inwestycja w zdrowie dziecka, dlatego warto starać się, by trwało jak najdłużej. Dobra informacja dla mam, które dopiero odstawiły niemowlę od piersi jest taka, że nawet po 3 miesiącach od odstawienia dziecka od piersi jest możliwość ponownego powrotu do karmienia.
