Coraz powszechniejszym zjawiskiem wśród dzieci jest neofobia jedzeniowa czyli strach przed poznawaniem nowych rodzajów pokarmów. Jest to szczególnie zauważalne w wieku od 2 do 5 lat. By temu zapobiec należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie rozszerzanie diety dziecka.
Pierwsze 2 lata życia dziecka są kluczowe w rozwoju nawyków żywieniowych. Nabyte preferencje są utrwalane i mają dużą skłonność do przetrwania w wieku dorosłym, dlatego ważne jest by były one prawidłowe. Dziecko jest niezwykle ciekawe, będzie ono oglądać, wąchać i smakować nowy pokarm. Z reguły dziecko nie polubi nowego smaku po pierwszym spróbowaniu, dlatego rodzice muszą być cierpliwi i konsekwetni oraz ustalać jasne zasady spożywania posiłków. Należy pamiętać, by nie wprowadzać kilku nowych produktów jednocześnie, ale robić to stopniowo czyli jeden nowy produkt na kilka dni. Jednocześnie trzeba obserwować reakcję dziecka. Powinno się zaczynać od małych ilości czyli 3-4 łyżeczki i stopniowo zwiększać porcję. Przy wprowadzaniu pokarmów uzupełniających zaleca się zaczynanie od żywności typowej (kaszki, kleiki), potem warzywa (marchew) i owoce (jabłka, gruszki i banany). Ze względu na to, że akceptacja warzyw jest trudniejsza i trwa dłużej, warto wprowadzać je najpierw, a owoce ok. 2 tygodni później. Wielokrotne podawanie różnych warzyw sprzyja ich tolerancji. Nie należy poddawać się przy pierwszej nieudanej próbie, ale cierpliwie oswajać dziecko z nowym smakiem (nawet 10-15 razy). Nie należy nigdy zmuszać dziecka do jedzenia. Powinno ono samo regulować ilość spożytego pokarmu. Ważna jest też atmosfera posiłku. Dziecko powinno spożywać je w odpowiednim, przeznaczonym do tego miejscu, w miłej i przyjaznej atmosferze. Posiłek nie powinien także trwać dłużej niż 15-30 minut. Należy pamiętać, że posiłki powinny być regularne, różnorodne i pełnowartościowe. Muszą być również dostosowane do indywidualnych potrzeb dziecka. Nie zaleca się nadmiernego dosalania i słodzenia potraw przeznaczonych dla dzieci nie tylko z powodu ryzyka nadciśnienia i próchnicy, ale także z uwagi na rozwój nieprawidłowych preferencji żywieniowych. Korzystniej jest nie przyzwyczajać dziecka do smaku mocno słonego czy słodkiego.
Kształtowanie odpowiednich preferencji żywieniowych u dzieci jest bardzo ważne, ponieważ wpływa na rozwój, a także utrwalenie akceptacji różnych smaków i pokarmów w wieku dorosłym. Przy tym należy pamiętać, że jest to proces wymagający od rodzica zaangażowania, cierpliwości, konsekwencji i stosowania się do określonych zasad.
Bibliografia:
- Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, „Standardy Medyczne. Pediatria”, 2014, t. 11, s. 321-338.
- Normy żywienia zdrowych dzieci 1-3 roku życia – stanowisko Polskiej Grupy Ekspertów, „Standardy Medyczne. Pediatria”, 2012, t.9
- Poradnik Żywienia Dziecka w wieku od 1 do 3 roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012