PRZEMIANY ZWIĄZANE Z POSTRZEGANIEM NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
Kształtowanie pozytywnych postaw społecznych i przełamywanie stereotypów najlepiej rozpocząć w młodym wieku. Już z dziećmi w wieku przedszkolnym w formie warsztatów, zabaw i bajek poruszamy tematy o niepełnosprawności – mówi Agata Battek, założycielka fundacji Verba oraz autorka serii bajek pt. „LEON i jego nie-zwykłe spotkania”.
My, dorośli wciąż mamy problem jak zachować się w towarzystwie osób niepełnosprawnych. A jak na niepełnosprawność reagują dzieci?
Głównie zaciekawieniem. W przypadku dzieci taka reakcja jest zupełnie naturalna i zrozumiała. Maluchy poznając świat na każdym kroku przyglądają się czemuś lub komuś. Nie jest dla nas dziwne kiedy dziecko obserwuje kwiat lub motyla z którym spotyka się po raz pierwszy. Nie może nas zatem dziwić to, że dziecko przygląda się osobie poruszającej się na wózku. Potrafimy tłumaczyć najmłodszym jak powstał świat. Zdobądźmy się także na rozmowę dotyczącą niepełnosprawności. Spokojnie, bez niepotrzebnych emocji. Przekazując proste komunikaty i informacje dotyczące napotkanej sytuacji. Oswojenie dzieci z niepełnosprawnością pozwoli im wyrosnąć na mądrych ludzi rozumiejących i akceptujących różnorodność społeczeństwa.
Jak Pani uważa, w jakim wieku dziecka rodzice powinni rozpocząć rozmowę na temat różnorodności wokół nas?
Pytania ze strony dzieci o osoby wyróżniające się wyglądem padają w zasadzie jak tylko zaczynają mówić. Prowokuje je zwykle sytuacja. Kiedy dzieci zauważają jakieś cechy charakterystyczne dla wyglądu drugiej osoby chcą zrozumieć dlaczego tak jest. W takich momentach warto rozpocząć szczerą rozmowę. Nie spłycać i nie skracać tematu. Tłumacząc konkretną sytuację nawiązać do kwestii różnorodności i wyjątkowości. Powiedzmy dzieciom, że wielobarwność społeczeństwa i świata jest czymś wartościowym. Poszerzajmy ich horyzonty i uczymy kreatywności i nieszablonowego myślenia.
Fundacja Verba prowadzi cykl warsztatów w przedszkolach. Jaki jest cel warsztatów?
Nadrzędnym celem warsztatów jest uświadomienie dzieciom, że społeczeństwo jest różnorodne i oswojenie ich z niepełnosprawnością. Zabiegamy o rozwój takich cech jak otwartość, szacunek, empatia i zrozumienie ale naszą misję postrzegamy także jako stworzenie możliwości dla rozwoju kreatywności dzieci i umiejętności nieszablonowego myślenia. Dyskryminacja bardzo często wynika z funkcjonujących stereotypów oraz myślenia według utartych schematów. W Polsce nie lubimy kiedy ktoś wygląda, myśli lub zachowuje się inaczej. Uważam to za wielkie ograniczenie. Nasze warsztaty mają na celu edukować przez zabawę. Są naładowane pozytywną energią. Obok zabawy jest też miejsce na rozmowę, opowiedzenie np. o pomocach z jakich korzystają osoby z niepełnosprawnością, czy też przekazaniu wiadomości o podstawowych zasadach savoir vivre. Chcemy rozwijać świadomość społeczną przedszkolaków i cieszymy się z każdego spotkania.
Co, według Pani, daje naszym dzieciom taka edukacja?
Świadomość i otwartość, które będą determinować ich późniejsze zachowanie. Dzieci oswojone się z niepełnosprawnością proponują pomoc. Kiedy taką pomoc się przyjmuje i w odpowiedzi dziękuje za nią, przedszkolaki pękają z dumy. Dzieci uwielbiają się uczyć i sprawia im to frajdę. Taki rodzaj nauki to prezent dla całego społeczeństwa i przyszłych pokoleń. Budowanie pozytywnych postaw społecznych i tworzenie klimatu sprzyjającemu integracji jest nam bardzo potrzebne, dlatego to robimy.
Fundacja Verba zajmuje się edukacją i działalnością służącą przełamywaniu stereotypów funkcjonujących w odniesieniu do osób niepełnosprawnych. Celem fundacji jest wspieranie przemian związanych z postrzeganiem niepełnosprawności i działanie na rzecz poprawy jakości życia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym ze względów zdrowotnych i materialnych.
