Relacja „Widzieć Więcej” i II Salon Ciekawej Książki w Łodzi
Zamiast "książeczek" i "obrazeczków" – książki i ilustracje, zamiast bylejakości, miałkości i kiczu – świadomość, jak ważne jest to, co wybieramy dla dziecka. Widzieć więcej – w książce i jej możliwych zastosowaniach, roli obrazu i roli ilustratora, w dziecku jako aktywnym odbiorcy…
Od 7 do 9 grudnia, w Łodzi, podczas Salonu Ciekawej Książki "Poza Rozkładem" i "Kamienica 56" starały się przekonać i zachęcić do „Widzenia Więcej”. Projekt dotyczący współczesnej książki dla dzieci sprawił, że stosunkowo młode targi książki w Łodzi wyglądały intrygująco i inaczej, a to co "dla dzieci" budziło zainteresowanie i "poważnych" dorosłych.
Jednym z ważnych wydarzeń była Ściana Ilustratorów – blisko 40 nadesłanych plansz udowadniających, że obraz (nawet dla dziecka) przyciąga, skupia, snuje swoją opowieść. Zamiarem kuratorek wystawy: M. Sęk, K.Szpilkowskiej było, aby Ściana Ilustratorów stała się swego rodzaju agorą dla tych, których rynek wydawniczy często traktuje jako "rękę do wynajęcia". Dla odwiedzających Ściana okazała się atrakcją i impulsem do pomyślenia inaczej o roli ilustracji i jej narzędziach.
Bliską sąsiadką Ściany Ilustratorów była wystawa książek „WIDZĘ WIĘCEJ – CZYTAM, OGLĄDAM, TWORZĘ…”. Znalazły się książki polskich wydawnictw, dbających o poziom merytoryczny i estetyczny swoich publikacji, a przede wszystkim – podsuwających dziecku i dorosłemu pomoc, którą można wykorzystać w edukacji stawiającej na kreatywność i nieszablonowość. Pokazywane książki przełamują formułę "podręcznika", a z wykorzystaniem przeróżnych narzędzi (literackich, językowych i graficznych) pomagają dorosłemu prowadzić dziecko przez różne zagadnienia i problemy świata. Wystawa "Widzieć więcej" była także pomyślana jako przestrzeń dla dzieci (intrygujące od-czytania książek!) i miejsce na rozmowy dla rodziców, nauczycieli, bibliotekarek i bibliotekarzy.
Podobno największą książką na Salonie Ciekawej Książki był „Labirynt: Wielka księga o książkach.”. To artystyczna instalacja, autorstwa Katarzyny Szpilkowskiej, adresowana była dla najmłodszych, których podstawą badania świata jest jego testowanie, dotykanie, manipulowanie i eksperymentowanie. Bez zbędnych słów otwierała oczy, co to znaczy, że dziecko z książką działa, odkrywa i tworzy .
Ważną częścią wydarzeń projektu „Widzieć więcej” była część warsztatowa. Spotkania z dziećmi w praktyce pokazywały do jakich działań punktem wyjścia może być książka… Jak obraz w książce może znaczyć, co można z nim zrobić i jak przełożyć go na doświadczanie przez dziecko… Okazuje się, że ograniczenie kolorów i narzędzi (ten "niebezpieczny" czarny kolor!), zabawa kształtami i rozmowy o uczuciach mogą być mocno inspirujące…
„Widzieć więcej” to także działania edukacyjne adresowane do dorosłych – w tym panel dyskusyjny: Widzieć Więcej – Edukacja a współczesna książka dla dzieci. Jego celem było skłonienie nauczycieli, bibliotekarek i rodziców do otwarcia się na możliwości, jakie podsuwają współczesne publikacje, zwłaszcza książki obrazowe. Ważne i inspirujące było wystąpienie Krystyny Lipki-Sztarbałło i jej opowieści o powstawaniu "Dokąd iść? Mapy mówią do nas" (wydawnictwo Entliczek), książki której prelegentka jest współautorką i pomysłodawczynią koncepcji graficznej. Tłumaczyła ona, jak poszczególne elementy książki obrazowe są nośnikami znaczeń w książce i narzędziami do nawiązywania kontaktu z odbiorcą.
Dla osób, które zastanawiają się jak pracować z dziećmi z książką obrazową istotnym punktem było spotkanie z nauczycielką z przedszkola montessoriańskiego, Mirosławą Walczak. Powiedziała ona kilka ważnych prawd o naturze spotkania dziecka z książką obrazową i sposobie partnerskiego traktowania go jako odbiorcy. Jak mówiła wydawczyni, Magda Kłos-Podsiadło, to dorośli boją części książek dla dzieci, zwłaszcza książek obrazowych. Dla najmłodszych obraz jest tym medium, które najłatwiej i najszybciej nawiązuje kontakt z czytelnikiem, wciąga go w swój świat i zachęca do poszukiwania – wcale nie tak prostego – znaczeń (to refleksja Krystyny Lipki-Sztarbałło).
Odwiedzający Salon Ciekawej Książki mieli możliwość zobaczenia wystawy „Myślące książki” – prac Iwony Chmielewskiej, z trzech, niepublikowanych w Polsce książkach obrazowych, a także przekonać się, podczas spotkania z autorką, jak wygląda jej koncepcja splatania słowa i obrazu.
Organizatorzy wydarzeń: Stowarzyszenie „Kamienica 56” i „Poza Rozkładem” dziękują prelegentkom, ilustratorom, wydawcom, którzy zdecydowali się wziąć udział w projekcie „Widzieć Więcej” oraz Iwonie Chmielewskiej za możliwość wypożyczenia prac na wystawę.
