Metody nauczania u naszych północnych sąsiadów znacząco różnią się od systemu edukacji, jaki obowiązuje w Polsce. Skandynawowie w latach 70. ubiegłego wieku przeprowadzili reformę oświaty, która odniosła ogromny sukces i odmieniła oblicze całego kraju.
Czy warto czerpać pomysły od naszych północnych sąsiadów. Jak tak naprawdę wygląda nauka w Finlandii? Dlaczego fiński system edukacji jest uważany za najlepszy na świecie?
Szkoła marzeń?
Skandynawska szkoła stawia na rozwój pasji i doskonalenie talentów. Uczniowie mają sporą wolność w gestii czego i w jaki sposób będą się uczyć. Nauka odbywa się poprzez zabawę, poznawanie, eksperymenty. Dzieci sporo pracują także w grupach i przeprowadzają różnego rodzaju projekty. Mają motywację do nauki i same poszukują wiedzy, także w czasie wolnym. Nauka w Finlandii nie jest dla uczniów przykrym obowiązkiem – z radością chodzą oni do szkoły i rozwijają swoje pasje.
Uczniowie nie dostają typowych ocen przez pierwsze sześć lat nauki. W tym czasie nauczyciele stosują ocenę opisową. Co więcej, do 16. roku życia dzieci nie zdają żadnych egzaminów i nie piszą testów. Praca rozplanowywana jest w taki sposób, aby jak najwięcej wiedzy i umiejętności uczniowie wynieśli z lekcji, dlatego dzieci najczęściej nie dostają prac domowych, a jeśli zdarzają się takowe, nie wymagają zbyt dużych nakładów pracy.
W Finlandii dzieci nie powtarzają klasy z powodu niezaliczenia danego przedmiotu. Nie istnieje też system płatnych korepetycji – każdy uczeń może liczyć na pomoc nauczycieli, którzy często zostają z dziećmi po lekcjach i tłumaczą trudne zagadnienia.
Prestiżowy zawód
W przeciwieństwie do wielu innych krajów, zawód nauczyciela jest w Finlandii uważany za prestiżowy i cieszy się sporym zainteresowaniem. Wielu młodych ludzi chciałoby właśnie w tym kierunku pokierować swoją karierę. Istnieje jednak spora kolejka chętnych, aby dostać się na studia pedagogiczne – jedynie jednemu na dziesięciu kandydatów to się udaje.
Pedagodzy mają sporo swobody w kwestii planu nauczania czy doboru materiałów dydaktycznych. Nauczyciel stosuje taką metodą, która w jego mniemaniu najlepiej pasuje do jego uczniów. System edukacyjny oparty jest na zaufaniu zarówno do nauczycieli, jak i do uczniów. Nauczyciele nie są kontrolowani, jednak muszą sporo czasu poświęcać na własny rozwój i samokształcenie.
Społeczeństwo oparte na wiedzy
Finowie dzięki inwestowaniu w badania i rozwój i budowaniu społeczeństwa opartego na wiedzy zdołali podźwignąć się z biedy, która panowała w tym kraju aż do XX wieku.
Darmowe podręczniki, przybory szkolne, posiłki, a także darmowy dojazd do szkoły – to wszystko zapewnia dzieciom fiński rząd. Szkolnictwo jest powszechne, państwowe i bezpłatne. Jedynie niewielki odsetek szkół stanowią te, za które należy płacić czesne, często jednak i te placówki są dofinansowywane z budżetu państwa.
Aż 66 % uczniów w Finlandii decyduje się na kontynuację nauki na wyższej uczelni, a 93% studentów z powodzeniem kończy studia. To największy odsetek w Europie. Sukces fińskiego systemu edukacji jest tak duży, że inne kraje, takie jak USA czy Niemcy, wzorują się na Finlandii i w oparciu o jej doświadczenie pragną poprawić jakość swojego szkolnictwa.
Reforma oświaty sprzed ponad 40 lat sprawiła, że Finowie stali się niedoścignionym wzorem i przodują na szczycie edukacyjnych rankingów. Wiele krajów sporo czerpie z pomysłów, jakie wprowadziła w swoim kraju Finlandia, stawiając na dialog, współpracę, rozwiązywanie problemów i naukę praktycznego myślenia, która w dorosłym życiu przydaje się znacznie bardziej, niż wyklepane na pamięć daty i regułki.