Jeden z najciekawszych obiektów na terenie Grodziska jest miejscem, w którym panuje dziś fizyka i astronomia. W Kaponierze Południowej, bo o niej tu mowa, można zwiedzać wystawę „Energia, Niebo i Słońce”. Układ architektoniczny budynku i założenia tematyczne ekspozycji pozwoliły dokonać jej podziału na dwie części: Pracownię Energii i Pracownię Nieba.
Pracownia Energii.
Każde ze stanowisk na tym piętrze pokazuje jakiś rodzaj energii (a może ona występować pod wieloma różnymi postaciami) lub przemianę jednej formy energii w inną. W dwóch ogromnych akwariach można zbadać, od czego zależy energia morskiej fali i w jaki sposób można ją wykorzystać. Falą jest również dźwięk. I podobnie jak fala na wodzie, również on przenosi energię – co można zaobserwować na jednym ze stanowisk. Zasady zachowania – nie tylko energii, ale również pędu – pokazuje stanowisko znane jako „Kołyska Newtona”. Człowiek w swojej codziennej działalności zużywa ogromne ilości energii. Jak duże? To można zobaczyć na stanowisku „Energia w kuchni”. Tę energię, którą zużywają nasze kuchenki czy czajniki trzeba jakoś wytworzyć. Technologie produkcji energii elektrycznej pokazują stanowiska poświęcone energetyce, przy których można zapoznać się z różnymi rodzajami źródeł energii (od drewna po uran), czy zasadą działania różnych elektrowni (od cieplnej po jądrową).
Pracownia Nieba.
Głównym wątkiem tematycznym stanowisk w tej części ekspozycji jest astronomia. Można tu zapoznać się z budową Układu Słonecznego czy całego Wszechświata, a nawet prześledzić, jak zmieniały się nasze wyobrażenia na ten temat. Astronomia to przede wszystkim obserwacje, nie mogło więc zabraknąć w tej części ekspozycji stanowisk poświęconych przyrządom obserwacyjnym i zasadom ich działania. Stąd mamy tu modele przyrządów optycznych, a także stanowiska poświęcone optyce geometrycznej oraz właściwościom światła. Całość uzupełniona jest galerią niezwykłych zdjęć z kosmosu (wykonanych za pomocą należącego do ESO teleskopu VLT), które można oglądać w nieziemskiej wręcz scenerii stworzonej grą świateł i efektami dźwiękowymi. Z tej części ekspozycji prowadzi wąska klatka schodowa do piwnicy pod budynkiem. Co tam można zobaczyć? Nie ujawniajmy wszystkich sekretów Kaponiery – niech pozostanie coś do odkrycia dla naszych Gości.
Podział ekspozycji jest oczywiście umowny i płynny. Wszak fizyka, niezależnie od zastosowań, jest nauką spójną i jednolitą. Stąd może niektórych dziwić obecność jakiegoś stanowiska w tej a nie innej części budynku, ale możemy zapewnić, że nie jest to dzieło przypadku. Zachęcamy do odkrywania tajemnic fizyki i astronomii poprzez naszą wystawę, w czym chętnie pomogą jej animatorzy.
Dzieci do lat 12 mogą zwiedzać wystawę wyłącznie pod opieką osoby dorosłej. Obiekt jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Wystawa interaktywna otwarta: codziennie (oprócz poniedziałków)
1 września – 30 czerwca:
wtorek – piątek: 8:30 – 15:30
sobota – niedziela: 10:00 – 16:00
1 lipca – 31 sierpnia:
wtorek – niedziela: 10:00 – 17:00