Autyzm w dalszym ciągu pozostaje tajemniczą chorobą i do tej pory nieznana jest przyczyna powstawania tych zaburzeń neurologicznych. Nie istnieje także żadna skuteczna terapia ani lek, które w pełni leczyłyby to schorzenie.
Bardzo często nas, rodziców, może niepokoić niecodzienne zachowanie dziecka. Jeśli maluch bawi się w zupełnie inny sposób niż rówieśnicy i trudno jest nam złapać z nim kontakt, warto przyjrzeć się bliżej niepokojącym nas symptomom i sprawdzić, czy rozwój dziecka jest prawidłowy.
Pierwsze objawy autyzmu
Autyzm jest bardzo trudny w diagnozie i przebiega bardzo różnie u każdego dziecka. Z pewnością można jednak wyróżnić trzy charakterystyczne kryteria diagnostyczne, dotyczące nieprawidłowości funkcjonowania dziecka. Do tzw. triady zaburzeń autystycznych zaliczymy: zaburzenia w komunikacji, zaburzenia relacji społecznych oraz stereotypowe zachowania.
Co powinno nas zatem niepokoić w zachowaniu smyka i skłonić do konsultacji ze specjalistą?
U dziecka autystycznego praktycznie nie istnieje ekspresja emocjonalna. Zwróćmy uwagę, czy maluch nawiązuje z nami kontakt wzrokowy, odwzajemnia uśmiech i reaguje na naszą mimikę. Niepokoić może również brak gaworzenia czy brak reakcji na własne imię. Dziecko dotknięte tym schorzeniem nie podąża wzrokiem za zabawką, nie wskazuje na daną rzecz i nie robi np. „papa”. Maluch nie reaguje na widok bliskich osób, nie lubi również przytulania, przejawia niechęć do kontaktu fizycznego.
Na późniejszym etapie dziecko ma trudności w użyciu języka, przez co rozwój mowy jest spowolniony. Często uporczywie powtarza konkretne słowa, używa nieprawidłowo składni, mówi nietypowym głosem. Maluch może wykazywać się niezręcznością ruchową, poruszać się w specyficzny sposób. Dziecko nie wyciąga rąk, aby zostać podniesionym, nie chce się bawić z innymi dziećmi i dąży do odosobnienia. Najczęściej bawi się samotnie w bardzo schematyczny sposób, np. układając klocki w prostej linii. Może zareagować złością lub niepokojem, gdy rodzic lub inne dziecko będzie się chciało do niego przyłączyć. Smyk nie lubi zmian i źle na nie reaguje. Często, niemal obsesyjnie, układa zabawki na właściwym miejscu, bardzo przywiązuje się też do przedmiotów codziennego użytku, np. kluczy.
Przyczyny autyzmu
Istnieje szereg badań, próbujących odnaleźć czynnik odpowiedzialny za rozwój autyzmu. Uważa się jednak, że nie ma on pojedynczej przyczyny. Wyodrębniono natomiast około 50 czynników mogących wpływać na powstanie tego schorzenia. Do powstawania autyzmu mogą przyczynić się, między innymi:
• Zaburzenia genetyczne,
• Czynniki neurologiczne (nieprawidłowości budowy struktur mózgu),
• Przebieg ciąży i porodu (zażywanie leków w ciąży, niska waga urodzeniowa, poród wywoływany, niedotlenienie),
• Czynniki środowiskowe (zanieczyszczenie środowiska naturalnego, zakażenia wirusowe, współczesna dieta).
Pierwsze objawy autyzmu można dostrzec już około pierwszego roku życia maluszka, jednak standardowo chorobę rozpoznaje się, kiedy dziecko ma około trzech lata. Jeśli coś niepokoi nas w zachowaniu naszej pociechy, warto przyjrzeć się dokładniej, aby podjąć pierwsze kroki w celu wcześniejszego zdiagnozowania zaburzeń.
Na autyzm składa się wiele elementów, dlatego nie popadajmy w panikę, jeśli zauważymy, że nasze dziecko odstaje swoim zachowaniem od innych maluchów. Obserwujmy naszego szkraba, jednak nie doszukujmy się na siłę objawów świadczących o chorobie. Każde dziecko rozwija się inaczej i w różnym tempie. Opóźniony rozwój mowy czy chodzenie na palcach, nie muszą oznaczać autyzmu. Jedynie specjalista po bardzo dokładnej analizie informacji na temat dziecka i szeregu badań może trafnie postawić diagnozę.