Rysunek to nie tylko dzieło sztuki, twórcze przedstawienie tego, co osoba chciała przekazać. Rysunki mają także rolę terapeutyczną oraz bardzo często pokazują stan psychiczny i emocjonalny dziecka, choć także dorośli wyrażają w ten sposób swoje myśli, pozwalając ujść stresom.
Dzieci często nie potrafią nazwać swoich emocji, wówczas rysunek jest bardzo pomocny. Poprzez rysowanie i zabawę, dziecko potrafi powiedzieć nam o sobie bardzo wiele. Należy jednak wiedzieć, jak interpretować dziecięce rysunki, na przykład według kolorystyki i stylu.
Kolory używane przez dziecko, dają nam następujące informacje:
1. Szary, różne odcienie szarości – lęk, niepokój, niepewność.
2. Czarny – poczucie zagrożenia, agresja.
3. Jasne kolory – radość, zadowolenie, poczucie bezpieczeństwa.
4. Czerwony, pomarańczowy, żółty – agresja, niepokój.
5. Jasne, słabo widoczne kolory – nieśmiałość, chęć ukrycia uczuć.
6. Ciemne kolory – problemy emocjonalne, przygnębienie.
Sposób, w jaki dziecko maluje, również dostarcza nam wielu cennych informacji.
1. Silne, mocne, gwałtowne linie mogą świadczyć o pewności siebie, nadpobudliwości ruchowej, złości.
2. Słabe, drżące, ledwo widoczne, niewyraźne linie dają nam do zrozumienia, że dziecko odczuwa nieśmiałość, poczucie niepewności, lęk czy zahamowanie.
3. Celowe zarysowanie wcześniej narysowanego rysunku pokazuje, iż dziecko przejawia niską samoocenę, brak pewności siebie. W skrajnych przypadkach może także być sygnałem do obserwacji pod kątem problemów depresyjnych.
4. Niski poziom staranności – silne napięcia psychiczne.
5. Wysoki poziom staranności – pewność siebie, wielostronny rozwój.
Trzeba uwzględniać fakt, że nie wszystkie dzieci lubią rysować, bywa, że uczniowie z zaburzoną motoryką małą zbyt szybko męczą rękę, przez co zwyczajnie rysowanie traktują jako przykry obowiązek. Warto więc dostosować charakter pracy z dzieckiem do jego możliwości.
Dziecięce rysunki stanowią doskonałą pomoc w pracy pedagoga i psychologa. Należy jednak pamiętać, że nie mogą jednoznacznie być tratowane jako narzędzie diagnostyczne, lecz jako jeden z wielu elementów, który pomaga w nauce nazywania emocji, pozwala przełamywać lęki i daje ogólny ogląd stanu emocjonalnego. Oczywistym jest także, że rysowanie wpływa na rozwój motoryki małej, wyobraźnię, a do tego relaksuje, więc zachęcajmy dzieci do częstego rysowania.
Opracowała: Anna Wrocławska
Gabinet Terapii Psychopedagogicznej
