Do tego, jak ważna dla prawidłowego rozwoju małego dziecka jest odpowiednio zbilansowana dieta, nie trzeba nikogo przekonywać. Po 1. urodzinach jadłospis dziecka staje się coraz bardziej urozmaicony, przez co wielu rodziców – często nieświadomie – popełnia błędy w żywieniu roczniaka. Trzeba jednak pamiętać, że małe dziecko nie jest małym dorosłym – ma specjalne potrzeby żywieniowe i dużo większe zapotrzebowanie na składniki odżywcze w przeliczeniu na kilogram masy ciała niż jego rodzice, a jego dieta powinna być inna niż ta mamy i taty. Podpowiadamy, czego się wystrzegać w komponowaniu menu dzieci, które skończyły pierwszy rok życia.
Błąd 1: dziecko je to samo, co starsi członkowie rodziny
Podawanie juniorowi, czyli rocznemu dziecku, a także dwu- czy trzylatkowi, posiłków z „dorosłego” stołu może m.in. skutkować nadmiernym spożyciem soli czy nasyconych kwasów tłuszczowych przez dziecko. Ponadto menu starszych członków rodziny może dostarczyć młodemu organizmowi niedostateczną ilość kluczowych mikro- i makroelementów, w tym m.in. witaminy D i wapnia, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów, żelaza i jodu, ważnych dla zdobywania nowych umiejętności poznawczych, czy witamin A, C i D oraz cynku dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.
Błąd 2: dieta roczniaka nie jest odpowiednio zbilansowana
Po 1. urodzinach dziecko jest już bardzo aktywne, dlatego z radością poznaje otaczający je świat, a przy tym wciąż intensywnie się rozwija. To dlatego jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest bardzo wysokie – dużo wyższe niż u osób dorosłych. Czy wiesz, że maluch w wieku 1-3 lata potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż dorośli, m.in. 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu oraz żelaza, a także 3 razy więcej witamin A i C? [1]. To dlatego dziecko potrzebuje posiłków skomponowanych z myślą właśnie o tych szczególnych potrzebach, a zbilansowana dieta jest kluczowa, aby pokryć jego zwiększone zapotrzebowanie – w przeliczeniu na kilogram masy ciała, w porównaniu do osoby dorosłej – na składniki odżywcze. W układaniu diety dla rocznego malucha pomocny może okazać się opracowany przez ekspertów z Instytutu Matki i Dziecka modelowy talerz żywieniowy.
Błąd 3: dieta uboga w produkty mleczne
Chociaż dieta roczniaka jest już coraz bardziej urozmaicona, to stałym i ważnym jej elementem wciąż powinno być mleko i produkty mleczne (dotyczy to także jadłospisu dwuletniego i trzyletniego dziecka). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia i jego kontynuację do 2. roku życia lub dłużej, przy jednoczesnym rozszerzaniu diety dziecka. Dodatkowo eksperci rekomendują, aby w codziennej diecie dziecka po 1. roku życia pojawiły się dwie porcje mleka (w tym mleka modyfikowanego) i porcja produktów mlecznych [2]. Warto przy tym pamiętać, że nadmierne ilości mleka krowiego nie są zalecane w diecie najmłodszych – nawet po ukończeniu 1. roku życia spożycie mleka krowiego nie powinno przekraczać 500 ml na dobę [3]. Co w takim razie wybierać? Na potrzeby wymagającego młodego organizmu odpowiadają tworzone z myślą o nich mleka modyfikowane dla dzieci po 1. roku życia. Już 2 kubki po 200 ml Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert dziennie pomagają pokryć zapotrzebowanie rocznego dziecka na ważne składniki odżywcze [4]:
• 71% zalecanego zapotrzebowania na wapń i jod,
• 74% zalecanego zapotrzebowania na żelazo,
• 89% zalecanego dziennego zapotrzebowania na witaminę D.
Rodzice powinni mieć świadomość, że również dla starszego dziecka – dwu- oraz trzylatka – na rynku są dostępne dopasowane do jego potrzeb mleka modyfikowane, czyli produkty zalecane w codziennej diecie przez ekspertów [5], które wspomogą dostarczenie młodemu organizmowi ważnych składników odżywczych w odpowiednich ilościach.
Błąd 4: monotonia, czyli brak różnorodności
Komponując dietę dziecka po 1. roku życia, trzeba również pamiętać o uwzględnieniu w niej różnorodnych produktów zawierających kluczowe składniki odżywcze, które są potrzebne do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Codzienny jadłospis roczniaka powinien więc zawierać wspomniane już mleko i przetwory mleczne, ale także produkty zbożowe, warzywa, owoce, a także mięso, ryby, jaja i tłuszcze. Odpowiednie zbilansowanie posiłków, które będą dopasowane do potrzeb malucha i zawierały odpowiedniej jakości składniki, może okazać się dla rodziców trudne. Pomocą mogą być dla nich produkty przeznaczone specjalnie dla niemowląt i małych dzieci (ze wskazaniem wieku na opakowaniu, np. po 12. miesiącu). To żywność, która jest odpowiednio zbilansowana i zgodnie z przepisami prawa spełnia wyjątkowo restrykcyjne normy jakości.
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
___________________________
[1] W przeliczeniu na kg masy ciała, zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, M. Jarosz i in., NIZP-PZH, Warszawa 2020.
[2] Weker H., Rowicka G., Dyląg H., Barańska M., Strucińska M., Więch M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych, Instytut Matki i Dziecka, 2020.
[3] Szajewska H., Socha P., Horvath A. i wsp.: „Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci” Przegląd Pediatryczny 2021/vol.50
[4] Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert, jak wszystkie inne mleka modyfikowane dla małych dzieci po 1. roku życia, zawiera wapń, żelazo, jod oraz witaminę D.
[5] Weker H., Rowicka G., Dyląg H., Barańska M., Strucińska M., Więch M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych, Instytut Matki i Dziecka, 2020.