Komputery, Internet, gry – we współczesnym świecie są bardzo łatwo dostępne, dlatego prawie każdy, niezależnie od wieku, ma z nimi styczność. Dlaczego tak często wspomina się o tym, jak gry komputerowe szkodzą zdrowiu psychicznemu i fizycznemu? Czy rzeczywiście korzystanie z nich ma aż tyle negatywnych skutków?
Czarna strona gier
Niestety gry, tak jak większość rozrywek, pociągają za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Z jednej strony gry komputerowe mogą być odbierane jako atrakcyjna rozrywka i doskonały sposób nauki, a z drugiej mogą być przeładowane treściami pełnymi agresji i przemocy. Często głównym celem gier jest agresja – zabić przeciwników i osiągnąć dzięki temu korzyści. Niemoralne zachowania są w grach doceniane i nagradzane bardziej niż jakiekolwiek inne działania. Przez to istnieje ryzyko, że zmniejszy się empatia dziecka w kontaktach interpersonalnych i że w przyszłości stanie się osobą gwałtowną i agresywną. Brak cierpliwości u dzieci jest spowodowany tym, że w grach mamy do czynienia z szybką gratyfikacją, czyli po wykonanym działaniu dostajemy natychmiastową informację zwrotną.
Rozproszenie uwagi
Często przez brak atrakcyjnych bodźców i szybkich reakcji dziecko może mieć problem z koncentracją uwagi i myśleniem podczas lekcji w szkole, czuć się znudzone, może brakować mu rozrywki. Nadmierne granie w gry może też prowadzić do zaniedbywania obowiązków szkolnych, braku aktywności fizycznej, do pogorszenia kontaktów z rodziną i znajomymi, często do rezygnacji z własnych zainteresowań, a w skrajnych przypadkach od zaniedbania takich czynności jak sen czy spożywanie posiłków, aż do uzależnienia.
Uzależnienie?
Korzystanie z gier można porównać do używek, bo jeśli nie są przestrzegane pewne normy, to bardzo łatwo można doprowadzić do uzależnienia się od nich. Dzieci uzależnione od gier często reagują wybuchami złości, a nawet agresji, tracą kontakt ze światem realnym. Rodzice często pozwalają dzieciom spędzać wiele godzin przed ekranem komputera, wierząc, że pomagają tak rozwijać ich zainteresowania, jednak może to mieć odwrotny skutek i powodować niekontrolowaną frustrację i złość. Zaprzestanie grania w gry komputerowe może powodować pojawienie się złego samopoczucia, rozdrażnienia.
Negatywny wpływ
Podczas aktywnego uczestniczenia w wirtualnym świecie następuje powolny proces desensytyzacji, tzn. dziecko stopniowo pozabawia się wrażliwości w wyniku przyzwyczajania się do widoku drastycznych scen. Dzieci naśladują to, co widzą na ekranie, więc zabawa w świecie gier lub inne treści zawierające elementy agresji mogą prowadzić do wystąpienia zachowań agresywnych. Najmłodsze dzieci mogą mieć z tym największy problem, ponieważ nie potrafią jeszcze oddzielić dobra od zła i łatwiej ulegają negatywnemu oddziaływaniu elementów przemocy. Stąd ogromne znaczenie zaangażowania rodziców, bo to właśnie oni muszą wskazać dziecku, co będzie dla niego odpowiednie, dbać o wybór gier przeznaczonych dla niego i towarzyszyć dziecku przy użytkowaniu gry, jeśli jej treść budzi wątpliwości. Obok negatywnego wpływu gier na psychikę, należy też zwrócić uwagę na to, że zbyt długi czas spędzany przy komputerze, niekorzystnie wpływa na rozwój fizyczny.
Pozytywne strony
Oprócz tych złych, istnieją też dobre strony technologii. Gry komputerowe pozwalają na rozwój logicznego myślenia u dzieci oraz pomagają pobudzać procesy umysłowe, co pozwala sprawniej rozwiązywać problemy i wykonywać zadania. Gry wpływają też na myślenie hipotetyczne, wspomagają koordynację wzorkowo-ruchową i powodują wzrost aktywności poznawczej, która jest niezbędna w procesie uczenia się. Dobra jakość gry pozwala na usprawnienie spostrzegania, zręczności manualnej i uczy szybkiego podejmowania decyzji. Może też wzbogacać słownictwo i wiedzę o świecie, a informacje w niej zawarte są łatwiej przyswajane, niż teksty podręcznikowe.
Korzystać czy nie korzystać?
Zdecydowanie TAK. Gry, tak jak wszystko na świecie, są pożyteczne, jeśli umiemy z nich korzystać z umiarem. Warto wyznaczyć dziecku ramy określające jak dużo czasu może przeznaczyć na aktywność w grach. Trzeba też pamiętać aby treść gier była dostosowana do dziecka, do jego wieku. A jeśli jesteś rodzicem i boisz się o swoje dziecko spędzające zbyt dużo czasu przed ekranem komputera, pomyśl, jak gry uzupełnić o elementy nauki, zastanów się nad kursem edukacyjnym, który używa gier do przekazywania wiedzy, ale też staraj się urozmaicać czas dziecka w grze różnymi aktywnościami.
Patrycja Ambrożewicz
MindCloud
biuro@mindcloud.pl