Nietrzymanie moczu przez kobiety to częsta dolegliwość, która zwykle pojawia się u kobiet w okresie ciąży. Na szczęście, gdy już się pojawi, można jej zapobiegać oraz leczyć na wiele sposobów. Jakie ćwiczenia wykonywać i jak leczyć nietrzymanie moczu u kobiet w ciąży radzi Anna Sapiejewska, położna i Ambasadorka kampanii „Położna na medal”.
Z czym związane jest nietrzymanie moczu?
Wiele kobiet w czasie ciąży ma problemy z nietrzymaniem moczu. To zdarza się niestety dość często. Jest to zwykle bardzo męcząca dolegliwość, związana z mimowolnym wyciekiem moczu przez cewkę moczową. Na szczęście w kilka tygodni (nawet do 6 miesięcy) po porodzie zazwyczaj mija. Najczęstszą przyczyną nietrzymania moczu w czasie ciąży, jest powiększająca się macica, a ponieważ dziecko rośnie, uciska na pęcherz moczowy, który samoistnie zaczyna się opróżniać. Doprowadza to do tzn. wysiłkowego nietrzymania moczu, czyli odruchowego wydalania moczu podczas wysiłku np. kichania, schylania się. Wyróżniamy jeszcze nietrzymanie moczu z parcia, kiedy nawet niewielka ilość moczu w pęcherzu powoduje uczucie parcia na pęcherz i popuszczanie moczu. Istnieje również nietrzymanie moczu mieszane, które łączy oba wymienione typy nietrzymania moczu.
Do tego dochodzą też zmiany hormonalne w organizmie kobiety, które mają za zadanie między innymi rozluźnianie i rozciąganie mięśni dna miednicy, a tym samym utrudniają kontrolę przez kobietę w ciąży nad powstrzymywanie opróżniania pęcherza moczowego. Mówiąc prostym językiem, kobieta „popuszcza” mocz. Problem ten występuje zazwyczaj w III trymestrze ciąży, kiedy to macica jest już bardzo duża. Niemniej jednak, taka sytuacja może pojawiać się znacznie wcześniej. Dla kobiety jest to dość męczący i wstydliwy problem. W czasie ciąży łatwo o infekcje intymne. Sprzyjać temu może również nietrzymanie moczu, dlatego kobieta powinna pamiętać o zadbaniu o higienę intymną, o piciu odpowiedniej ilości płynów, niedopuszczaniu do zaparć, które mogą powodować ucisk na pęcherz moczowy, a mocne parcie na stolec może osłabić mięśnie dna miednicy.
Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu?
Warto już przed samą ciążą ćwiczyć mięśnie dna miednicy mniejszej i wykonywać tzw. ćwiczenia Kegla, które mają istotne znacznie w utrzymaniu moczu. Tonus mięśni dna miednicy zapewnia prawidłowe funkcje wydalnicze i zapanowanie nad odruchem mikcji – odruchem oddawania moczu. Ćwiczenia są bardzo proste, każda kobieta powinna bez problemu je wykonać. Ćwiczenia polegają na napinaniu i rozluźnianiu pochwy oraz odbytu (tak jak przy wstrzymywaniu moczu), które posiadają mięśnie odpowiedzialne za trzymanie moczu. Napinanie powinno potrwać do około 10 sekund, a czynność tą należy powtarzać w krótkich odstępach czasu, zaczynając od 5 powtórzeń, i kończąc na około 25 powtórzeniach. W taki sposób mięśnie stają się mocniejsze, co ułatwia między innymi poród, zapobiega opuszczaniu się narządów i wysiłkowemu nietrzymaniu moczu. Poprawiają również satysfakcje seksualną kobiet.
Ćwiczenia takie można wykonywać praktycznie wszędzie i o każdej porze. Zaleca się również wykonywanie ich tuż po porodzie. Jeśli pomimo ćwiczeń i upływu czasu (do 6 miesięcy po porodzie) kobieta nadal ma problemy z nietrzymaniem moczu, należy zgłosić się do lekarza, gdyż jest to dolegliwość, którą można leczyć. Obecnie specjaliści mają do wyboru kilka metod terapii, dostosowanych do stopnia zaawansowania choroby – od używania specjalnych stożków i wkładek dopochwowych, przez leczenie farmakologiczne, czy operacyjne.
Przypadłość nietrzymania moczu jest często skutkiem przebytych chorób lub porodów i najczęściej dotyczy kobiet po 45 roku życia, jednak nie należy przyjmować, że jest to związane wyłącznie ze skutkami chorób i wiekiem pacjentki. Powstawaniu dolegliwości nietrzymania moczy sprzyja brak ruchu, otyłość, częste infekcje układu moczowego, menopauza, liczne schorzenia, czy przyjmowanie niektórych leków np. antydepresantów. Należy więc pamiętać, żeby starać się zapobiegać powstawaniu ewentualnych dolegliwości nie tylko poprzez ćwiczenia, ale również poprzez prowadzenie zdroworozsądkowego trybu życia.
*** *** ***
Położna na Medal to prowadzona od 2014 roku kampania społeczno-edukacyjna zwracająca uwagę na kwestie związane z koniecznością podnoszenia standardów i jakości opieki okołoporodowej w Polsce poprzez edukację i promocję dobrych praktyk. Istotną kwestią kampanii jest również podnoszenie świadomości społecznej na temat roli położnych w opiece okołoporodowej.
Jednym z kluczowych elementów kampanii jest konkurs na najlepszą położną w Polsce. Zgłoszenia do tegorocznej, czwartej edycji konkursu przyjmowane są od 1 kwietnia do 31 lipca 2017 r. Głosy na nominowane położne można oddawać od 1 kwietnia do 31 grudnia 2017 roku. Nominacje i głosy odbywają się na stronie www.poloznanamedal2017.pl
Patronat honorowy nad kampanią i konkursem objęła Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Patronat merytoryczny sprawują: Polskie Towarzystwo Położnych, Fundacja Rodzić po Ludzku oraz Stowarzyszenie Dobrze Urodzeni. Mecenasem kampanii jest marka Alantan Plus.