„Urodziłam dzieci rok po roku. Najpierw chłopca, potem dziewczynkę. I choć wychowywałam je tak samo, od początki widziałam, że to dwa różne światy”.
Jak lepiej zrozumieć nasze dzieci? Różnice między chłopcami i dziewczynkami.
Zdania dotyczące tego, czy sposób odbioru i interpretacji rzeczywistości jest wspólny czy też odmienny dla obu płci są podzielone i zawsze stanowiły obszerny i ciekawy temat do dyskusji. Dziś, pomimo bardzo szerokiego zakresu badań, pokazujących różnice między płciami, nadal często utrzymywane jest przekonanie, że to głównie środowisko kształtuje to, jacy jesteśmy, a chłopców i dziewczynki powinno wychowywać się jednakowo, nie sugerując im przy tym sposobu zabawy czy postępowania. Są jednak zachowania właściwe dla danej płci, na które nie mamy wpływu.
One lepiej mówią, oni więcej widzą
Czasem już kilka godzin po urodzeniu można zaobserwować różnice zachowań między chłopcami i dziewczynkami. W pierwszym okresie życia widzimy na przykład, że dziewczynki są bardziej komunikatywne. Lubią, kiedy do nich mówimy lub śpiewamy i łatwiej je w ten sposób uspokoić. Lepiej rozpoznają również emocje innych osób, nawet, jeśli wcale nie rozumieją, co się do nich mówi. Dla chłopca równie ważna jak nasza obecność może być zabawka, położona w łóżeczku lub pokoju. Z reguły odbierają oni najpierw bodźce wzrokowe a potem słuchowe, dlatego mniej skupiają się na tym, że coś do nich mówimy, a nasze próby uspokojenia ich poprzez kontakt słowny mogą zakończyć się niepowodzeniem.
Dobre relacje kontra użyteczność
Różnice zachowań można zauważyć także w wieku późniejszym – przedszkolnym. Dla dziewczynek ważne są kontakty z innymi i utrzymywanie dobrych relacji. Przykładowo, kiedy w grupie pojawia się nowa osoba, zazwyczaj chętnie ją przyjmują, dbają, aby nie czuła się samotna czy odrzucona. Jeśli nie chcą się z kimś bawić, to często, dlatego, że zostały przez tę osobą źle potraktowane – sprawiła im ból czy przykrość. Chłopcy odmawiają wspólnej zabawy, kiedy uznają, że ktoś może okazać się w niej nieużyteczny, niepotrzebny, nie bardzo przejmują się budowaniem dobrych relacji lub tym, jaki ktoś dla nich jest. Nowe osoby mogą witać z obojętnością i często nie starają się dbać o ich komfort.
Kto lepiej układa klocki?
Chłopcy lubią oddalać się od dorosłych i w spokoju odkrywać otaczający świat, wchodzić w mało dostępne miejsca i interesować się skomplikowanymi urządzeniami. Są przy tym energiczni, a przy napotkanych przeszkodach nie wracają raczej do rodziców, nie sprawdzają co chwilę, gdzie jest mama lub tata, nie płaczą, nie zatrzymują się, tak jak to robią ich koleżanki w celu uzyskania pomocy czy pocieszenia. Dziewczynki raczej boją się ryzykować, co wyrażają nawet w sposobie układania klocków. Częściej bawią się na siedząco, ich konstrukcje są raczej proste, niskie i długie, chłopców – wysokie i skomplikowane. Chłopcy mogą bawić się długo, zapominając o rodzicach czy opiekunach, są bardziej dynamiczni i z reguły potrzebują mniej snu.
Ty mówisz, ja działam
Dziewczynki lubią słuchać innych i dużo mówić, ich słownictwo jest bogatsze. Zależy im na rozwijaniu swoich zdolności interpersonalnych, łatwiej przychodzi im wyrażanie tego, co myślą. Zainteresowania chłopców skupiają się raczej na przedmiotach i ich działaniu, a nie na ludzkich zachowaniach, dużo chętniej zajmują się czynnościami poprawiającymi ich zdolności wzrokowo-przestrzenne.
Poznanie różnic istniejących między płciami może pomóc nam nie tylko w zrozumieniu naszych dzieci, ale również w poprawie relacji z innymi dorosłymi. Świadomość, że niektóre zachowania są dla danej płci normalne, sprawia, że stajemy się bardziej tolerancyjni i wyrozumiali. Nie porównujemy więc odczuć swoich do partnera, ani postępowania córek do synów. Należy oczywiście pamiętać, że nie jest to charakterystyka każdego chłopca i każdej dziewczynki. Są to ogólne reguły, pomocne w wyjaśnieniu różnic w reakcjach naszych dzieci na zewnętrzne bodźce, a także wskazówki dotyczące właściwego postępowania wobec nich. Wykorzystajmy je jako podpowiedź, dlaczego nasze dzieci inaczej reagują, czym się różnią, jak je uspokoić, co im pomaga, a co przeszkadza w harmonijnym rozwoju.
autor: Joanna Skowrońska
