Zdrowe odżywianie to nie tylko unikanie chemii w pożywieniu, wykorzystywanie naturalnych, sezonowych, jak najmniej przetworzonych produktów wysokiej jakości, ale też zwrócenie uwagi na jakość naczyń kuchennych, opakowań na żywność i podstawowych urządzeń kuchennych. Okazuje się, że garnki, patelnie czy plastikowe miski, mogą kryć w sobie toksyczne niespodzianki.
Teflon
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych materiałów używanych w kuchni jest teflon. Zwolennicy widzą w nim bezpieczne połączenie węgla z fluorem, które jest odporne na wysoką temperaturę, ma bardzo niski współczynnik tarcia, przez co uważany jest za jeden z cudów kuchennej techniki. Są jednak badacze, jak Rick Smith i Bruce Lourie, którzy ostrzegają przed zgubnymi skutkami używania teflonu. Przekonują, że substancja stosowana do wyprodukowania teflonu (kwas perfluorooktanowy) jest toksyczna, powoduje wady wrodzone, zaburzenia rozwojowe i hormonalne, jest też uznana za potencjalny czynnik rakotwórczy. Faktem jest, że z wielu źródeł docierają do konsumentów ostrzeżenia o szkodliwym wpływie patelni teflonowych na zdrowie, jeśli ulegną one zarysowaniu. Rzadko jednak ktoś pozbywa się patelni po pierwszym zadrapaniu. Większość specjalistów uspokaja, że materiał nie wchodzi w reakcje z potrawami, a bardziej niebezpieczne może być to, co skrywa się pod powłoką teflonową np. aluminium tworzące toksyczne związki.
(Nie) bezpieczne naczynia
Zamiast więc inwestować w potencjalnie szkodliwy teflon, może warto zakupić inne bezpieczne produkty. Do wyboru mamy patelnie ceramiczne, z powłoką żeliwną czy ze stali nierdzewnej. Naukowcy są zgodni, że najmniej szkodliwe dla zdrowia są naczynia wykonane ze stali nierdzewnej, która jest stabilna chemicznie, nie traci swoich właściwości w kontakcie z bardzo wysoką temperaturą podczas gotowania i jest odporna na kwasy oraz inne składniki chemiczne, zawarte w produktach spożywczych. Dobrym wyborem są garnki i patelnie wykonane z wysokiej jakości ceramiki czy kompozytu granitowego, które zapewniają dobrą nieprzywieralność potraw. Za niebezpieczne uważane są naczynia z aluminium. W naczyniach tych nie można gotować i dusić kwaśnych lub bardzo słonych potraw, które w połączeniu z bardzo wysoką temperaturą, powodują wżery w powierzchni aluminium i uwalniają do przygotowywanych potraw szkodliwy glin. Wiele kontrowersji budzi również używanie garnków miedzianych ze względu na powstawanie w czasie gotowania niekorzystnych dla zdrowia reakcji chemicznych z udziałem miedzi. Garnki emaliowe nie są szkodliwe do momentu, aż nie pojawią się na nich zarysowania i emalia nie odpryśnie. Pod warstwą emalii znajduje się stalowa blacha, która dość szybko ulega korozji
Plastik
Chociaż trudno wyobrazić sobie współczesną kuchnię bez plastikowych naczyń, mogą być one źródłem zagrożenia dla zdrowia. Aby mieć pewność, że w naszej kuchni znajdują się tylko bezpieczne plastikowe naczynia, należy sprawdzić, z jakiego materiału zostały one wykonane. Takie oznaczenia znajdują się na spodzie plastikowych pojemników. Kontakt żywności z cyframi 02/HDPE , 04/LDPE, 05/PP+ BPA Free, jest dla człowieka względnie bezpieczny. Uwaga na oznaczenia 01/PET – produkt taki nie nadaje się do powtórnego użytku i jest źródłem toksycznego bisfenolu (BPA). Amerykańscy naukowcy, odkryli, że bisfenol A to substancja rakotwórcza, która znajduje się nie tylko w plastikowych butelkach wód oraz napojów, ale również w puszkach po konserwach czy napojach gazowanych. Toksyczny w kontakcie z żywnością bywa również materiał oznaczony jako 03/PVC, stosowany do wyrobu folii do pakowania żywności.
Co zrobić, aby zminimalizować wpływ szkodliwych substancji zawartych w naczyniach i opakowaniach na żywność i zdrowie człowieka:
• Zwracaj uwagę na oznaczenia znajdujące się na spodzie plastikowych pojemników, wybieraj te zawierające bezpieczne cyfry oraz BPA free;
• Wybieraj wody i napoje w szklanych butelkach;
• Nie podgrzewaj żadnego plastiku z jedzeniem wewnątrz;
• Zamień folię aluminiową na papier śniadaniowy;
• Po przyniesieniu żywności ze sklepu, wyjmij ją z plastikowego pojemnika, zapakuj w papier i dopiero włóż z powrotem do pojemnika lub plastikowego woreczka.
• Zwróć uwagę na materiały, w których przechowujesz żywność. Najlepiej, aby były to szklane naczynia lub papierowe torebki.
