Tymczasem na przełomie XIX i XX wieku świat zaczął odsłaniać przed kobietami nowe możliwości. Według pisarki Simone de Beauvoir kierowanie się biologią nie powinno ustanawiać prymatu jednej płci pod względem roli, jaką odgrywa ona w zapewnieniu ciągłości gatunku.
„Kobieta słyszy od dzieciństwa, że stworzona została po to, by rodzić; opiewa się przed nią uroki macierzyństwa; wszystkie trudności jej losu – miesiączka, choroby itp., nuda obowiązków gospodarskich – wszystkie te ciemne strony jej życia usprawiedliwia cudowny przywilej wydawania na świat dzieci”, pisała w „Drugiej płci” Beauvoir. W jej opinii świadoma decyzja o macierzyństwie powinna być jednym z wielu wyborów, a nie wynikać z biernego podporządkowania społecznym i kulturowym nakazom.
Miłość wieczna
Wbrew hasłom kulturowej mitologii nie wszystkie kobiety nawiązują bliską więź ze swoimi dziećmi lub nie zawsze pojawia się ona natychmiast. Przywiązanie jest skomplikowanym „tańcem” matki i noworodka/niemowlęcia na poziomie fizycznym, psychicznym i neurologicznym. Popularna koncepcja więzi skupia się na matce, ale przywiązanie opiera się na interakcji, wymagającej od matki uważnego dostrojenia się do sygnałów wysyłanych przez jej dziecko.
Sukces to wytworzenie synchroniczności – wiemy o tym m.in. dzięki przełomowym eksperymentom psychologa Harry’ego F. Harlowa. Prowadzone przez niego w latach 50. XX w. doświadczenia na małpkach rezusach stanowią kamień milowy w nauce o pragnieniu więzi, stracie i społecznej izolacji. Odkrycia Harlowa okazały się uniwersalne dla rozwoju istot ludzkich oraz mechanizmów zachodzących w relacji matka – dziecko. Badacz pokazał, że matczyna miłość jest bardziej emocjonalna niż fizjologiczna i że to pielęgnacja, a nie natura jest czynnikiem decydującym o naszym zdrowym rozwoju psychicznym. „Kiedy” po raz pierwszy powstaje więź emocjonalna jest kluczowe dla „czy” w ogóle się pojawi…
Dzięki następcom amerykańskiego psychologa, wśród których znaleźli się naukowcy John Bowlby i Mary Ainsworth, wiadomo, że żadna relacja nie kształtuje dobrostanu, osobowości i życiowych osiągnięć człowieka tak jak jego pierwszy związek oparty na przywiązaniu.
Niedawno zespół badaczy postanowił sprawdzić wpływ jakości opieki doświadczanej w pierwszej fazie życia dziecka na dynamikę więzi, jakie stworzy ono w przyszłości. Prekursorskie badanie, przeprowadzone w ramach Institute for the Social Sciences’ Judgment, Decision Making and Social Behavior Project, trwało ponad dwadzieścia lat! „Chcieliśmy przekonać się, jak ludzie tworzą i podtrzymują swoje związki w dorosłym życiu i czy są one zakorzenione w dziecięcych doświadczeniach ze znaczącym opiekunem, zazwyczaj matką”, powiedziała w jednym z wywiadów kierowniczka projektu, profesor Vivian Zayas z Cornell University.
